جواد احدیان - دانشجوی دکتری سازههای آبی دانشگاه شهید چمران اهواز
روح الله مختاران - کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی و کارشناس مطالعات مهندسین مشاور شاراب
حسین بهرامی - دانشجوی دکتری سازههای آبی دانشگاه شهید چمران اهواز
روزبه ریاضی - کارشناسی ارشد سازههای آبی و کارشناس مطالعات مهندسین مشاور شاراب

یکی از سازههای مهم در شبکه های آبیاری در مناطقی که دارای ارتفاع بالاتری نسبت به منبع آب هستند، ایستگاه پمپاژ میباشد. ایستگاه پمپاژ بنهباشت بهبهان برای آبیاری ۳۱۵۰ هکتار از اراضی این منطقه مورد بهره برداری قرار گرفته است. سیستم آبیاری طرح شده در گذشته آبیاری سطحی بوده که در حال حاضر با توجه به کمبود آب و استفاده بهینه از آن، سیستم آبیاری تحت فشار برای آن طراحی گردیده است، که خود موجب افزایش سطح اراضی به میزان ۸۰۸ هکتار شده است. تأمین آب کل اراضی به همراه طرح توسعه آن باید توسط این ایستگاه صورت پذیرد. در حال حاضر بهره برداری از این ایستگاه با مشکلاتی روبرو گردیده که هر ماهه تعمیرات اساسی پمپها (اعم از تعویض پروانه و دیگر اتصالات) را در پی دارد. حداکثر ارتفاع نصب پمپ از سطح آب، H.Sreq یکی از پارامترهای بسیار مهم است که به شرایط آب و هوایی هر منطقه بستگی دارد. ارتفاع در نظر گرفته شده برای سیستم پمپاژ در این منطقه در شرایط حداقل سطح آب در حدود 5/6 متر است میزان آب مورد نیاز جهت کل اراضی به همراه طرح توسعه بر اساس هیدرومدول شبکه آبیاری در حدود 3/8 متر مکعب برثانیه میباشد. بررسیهای به عمل آمده نشان میدهد ایستگاه پمپاژ مرکزی علیرغم اینکه فقط برای ۳۱۵۰ هکتار طراحی گردیده است، میتواند کل آب مورد نیاز اراضی را با افزایش سطح آب در حوضچه مکش، تأمین نماید. از طرفی نظر به اینکه بار رسوب در شرایط طبیعی رودخانه، لایروبی مداوم حوضچه مکش ایستگاه را در پی دارد، میزان آورد رسوب رودخانه خیرآباد (منبع تغذیه ایستگاه پمپاژ) نیز مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. مشخص گردید میزان آورد رسوب رودخانه خیرآباد را نیز با بررسی شرایط هیدرولیکی و احداث سازه هایی نظیر صفحات مستغرق پرهای در بالادست محل آبگیری، میتوان مرتفع نمود.

ایستگاه پمپاژ، ارتفاع مکش، مشکلات بهره برداری، صفحات مستغرق پرهای