صفورا یغمایی - دانشجوی کارشناسی ارشد روان پرستاری ، مرکز تحقیقات پژوهشی دانشجویان، دانشگاه علوم پزشکی همدان
فرشید شمسایی - دانشیار، مرکز تحقیقات اختلات رفتاری و سوء مصرف مواد، دانشگاه علوم پزشکی همدان، ایران

مقدمه : افزایش اقدام کنندگان به خودکشی بالاخص در استان همدان یک مشکل اساسی است که نیاز به بررسی دارد. خودکشی یک پدیده چند بعدی، ازجمله دارای ابعاد روانشناختی و جامعه شناختی است. از این رو مطالعه در این حیطه نیاز به استفاده از رویکردهای متفاوتی دارد تا با بررسی ابعاد مشکل راهکارهای پیشگیری و مداخله ای مناسبی را به اجر ا گذاشت. مطالعه تجربه اقدام کنندگان به خودکشی با روش کیفی می تواند محقق را از تجربه زنده و عمیق بیماران آگاه سازد لذا این مطالعه با هدف تبیین تجربه اقدام کنندگان به خودکشی طراحی شده است. روش کار : مطالعه حاضر یک تحقیق کیفی است که با روش فنومنولوژیک انجام شد. در مطالعه حاضرازرویکرد فنومنولوژی هرمنیوتیک با استفاده از روش ون مانن برای کشف تجربیات زنده نجات یافتگان اقدام به خودکشی استفاده شد. 9 شرکت کننده با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق جمع آوری شد. در فرایند نمونه گیری گزینش نمونه ها ادامه پیدا کرد تا هنگامیکه هیچ داده جدیدی در توصیفات مشارکت کنندگان پدیدار نشد و پژوهشگر احساس کرد به داده هایی عمیق و غنی در رابطه با پدیده مورد مطالعه دست یافته است. مصاحبه های ضبط شده کلمه به کلمه و مطابق با گفته های شرکت کنندگان بر روی کاغذ نوشته و سپس تایپ شد. همه مصاحبه ها توام با مشاهده دقیق بودند. در این مطالعه برای هر مصاحبه، بر اساس رویکرد ون مانن مراحل تجزیه و تحلیل داده ها به منظور شناسایی مضمونها انجام شد.یافته ها : در تحلیل داده ها 4 مضمون اصلی شامل : 1. رهایی ازرنج زندگی با زیر مضمون های فرار ازمشکلات، عدم تحمل شرایط موجود ، امتحان تنها راه باقیمانده و تغییر شرایط موجود ، 2. حس تنهایی عمیق با زیر مضمون های عدم درک و طرد شدن توسط اطرافیان ، نداشتن هم نشین و هم صحبت مورد اعتماد ، 3. ترس و نگرانی با زیر مضمون های آینده مبهم بعد از مرگ، احساس گناه و پشیمانی، درماندگی، فرار از گذشته 4. تجربه حس جدید با زیر مضمون های تجربه مرگ، شروع زندگی جدید و متفاوت، حس کنجکاوی، استخراج شد. نتیجه گیری : در حرفه های مرتبط با انسان نظیر پرستاری، پذیرش و کاربرد رویکردهایی که به توصیف و درک از معنای تجارب انسانی می پردازند، حایز اهمیت است. با توجه به قابل پیشگیری بودن پدیده خودکشی تبیین تجربه اقدام کنندگان به خودکشی به جهت طرح ریزی های پیشگیرانه برای این پدیده کمک کننده خواهد بود.

خودکشی ، درک، فنومنولوژی