محمد پیروز - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات

براساس تقسیم بندی سازمان ملل متحد، کشورها سه نوع ساختار جمعیتی جوان، بزرگسال و سالخورده دارند. سالمندان یکی از مهمترین ساختارهای جمعیتی می باشد که باید بیش از پبش مورد توجه قرار بگیرد. پرداختن به مسایل سالمندان با توجه به صنعتی شدن جوامع و تبعات اقتصادی – فرهنگی و اخلاقی آن، بیش از پیش باید مورد توجه قرار گیرد. همچنین با توجه به این شمار سالمندان در کشور ما در حال افزایش است، باید امکانات بسیاری برای این افراد فراهم آید تا در حد امکان به نیازهای روانی، اجتماعی و جسمانی آنها پاسخ داده شود. بدین منظور ایجاد فضایی آرام و بدون تنش می تواند آرامش بخش روح و روان سالمندان باشد. کارشناسان مسایل علوم رفتاری بر این باورند که ایجاد فضای آرام و به دور از تنش و احساسات یاس آمیز می تواند دل پذیر و آرامش بخش روح و روان سالمندان باشد. اما سوال مهم این است که چگونه می توان شرایط لازم برای ایجاد چنین فضایی را فراهم کرد. در این بین، ویژگی های روانی، احساسی و شخصیتی افراد سالمند بررسی خواهد شد و با در نظر گرفتن مهم ترین محدودیت های فیزیکی و جسمی آنان توصیه ها و رهنمودهای عمومی برای مناسب سازی محیط زندگی آنان شامل مسایل کیفی فضاها و مناسب سازی دسترسی ها ارایه شده است. روش این تحقیق، توصیفی – تحلیلی می باشد و از منابع کتابخانه ای و اسنادی برای تهیه این تحقیق استفاده شده است. لذا در این تحقیق پس از بیان مبانی نظری و تعاریف بنیادین و بررسی نیازها و ویژگی های خاص و استفاده سالمندان از فضاهای شهری، و تاثیر روانشناسی محیطی بر اقامتگاه های سالمندان و در نهایت بر اساس مطالعات نظری و تجزیه و تحلیل، شاخص های لازم برای مناسب سازی فضاها، محیطی مناسب و دوست دار سالمند ارایه می گردد.

سالمند، خانه سالمندان، معماری، روان شناسی محیط