یوسف اصغری کلایه - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران - آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس
سمیه انگبینی - استادیار گروه عمران - آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس

شبیه سازی رواناب حوضه از جمله مسایلی است که پژوهشگران به آن می پردازند. هدف از این مطالعه کاربرد مدل SWAT در حوزه آبریز کوهستانی سد جیرفت در استان کرمان جهت شبیه سازی رواناب می باشد. به این منظور از داده های اقلیمی بارندگی، حداقل و حداکثر دما، رطوبت نسبی، سرعت باد و میزان تشعشات خورشیدی در مقیاس روزانه طی دوره اماری 14 ساله 2008-1995 جهت مدل سازی استفاده گردید همچنین داده های حاصل از نقشه های توپوگرافی، خاک، کاربری اراضی و شیب نیز به مدل معرفی شد. آنالیز حساسیت، واسنجی و تحلیل عدم قطعیت توسط روش SUFI-2 در نرم افزار SWAT-CUP برای دوره آماری ذکر شده انجام پذیرفت. پس از آماده سازی داده ها و وارد کردن آن ها به مدل، عملیات تحلیل حساسیت برای 10 پارامتر منتخب صورت پذیرفت. واسنجی مدل در بازه هایی از ابتدایی سال 1995 میلادی تا پایان سال 2004 به مدت 10 سال در مکان ایستگاه عروس و داماد واقع در خروجی حوزه و نیز جهت اعتبارسنجی در ایستگاه قلعه ریگی در بازه زمانی سال 2005 تا 2008 شبیه سازی رواناب صورت پذیرفت. توانایی مدل SWAT در شبیه سازی رواناب حوضه به کمک ضریب نش ساتکلیف NS و ضریب تعیین R2 مورد ارزیابی قرار گرفت که در دوره واسنجی برای ایستگاه عروس و داماد در خروجی حوضه به ترتیب 0/83 و 0/84 به دست آمد . حساسیت پارامترهای جریان با استفاده از معیارهای P-VALU و t-stat تعیین شد. در نهایت پارامترهای NS,R2 جهت اعتبارسنجی مدل در ایستگاه قلعه ریگی به ترتیب 0/85 و 0/87 به دست آمد، بنابراین نتایج مدل حاکی از همستگی داده های مشاهداتی و محاسباتی را نشان می دهد که صحت و دقت مدل SWAT را در شبیه سازی رواناب حوضه تایید می کند.

رواناب ، SWAT، حوضه آبریز سد جیرفت SWAT-CUP