هانیه زمانی بابگهری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان
علی اکبر نیک نفس - عضو هییت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان

باتوجه به کاربردهای وسیعی که شبکه های حسگر بی سیم در زمینه های متنوع برای نظارت، دریافت و ارسال اطلاعات از محیط دارند؛ کنترل سیستم های توزیع شده و مدیریت از راه دور و همچنین بررسی چالش ها و بهبود کارایی این شبکه ها امری ضروروی و مهم است. ازجمله مهمترین چالش هایی که در شبکه های حسگر بی سیم مطرح است، چگونگی بهینه سازی مصرف انرژی و افزایش طول عمر شبکه با درنظرگرفتن محدودیت های موجود در این شبکه ها است. بدین منظور در این مقاله با خوشه بندی گره های حسگر بی سیم، چاهک متحرک اطلاعات گره های حسگر را از سرخوشه های هر خوشه دریافت می کند. همچنین برای انتخاب بهترین مسیر برای چاهک متحرک جهت حرکت در محیط شبکه از الگوریتم یادگیری Q استفاده می کنیم. درواقع، یک روش انتخاب مسیر برای چاهک متحرک در محیط شبکه های حسگر بیسیم بااستفاده از الگوریتم یادگیری تقویتی و الگوریتم DBSCAN ارایه داده شده است. روش ارایه داده شده شامل چهار فاز تنظیم اولیه شبکه، خوشه بندی، آموزش و تست می باشد. نتایج شبیه سازی با معیار ارزیابی کل مصرف انرژی شبکه بررسی شده است و عملکرد روش پیشنهادی با دو روش مشابه در این زمینه مقایسه می شود. نتایج بهدست آمده نشان می دهد که روش ارایه شده باعث کاهش مصرف انرژی و افزایش طول عمر شبکه می شود.

شبکه های حسگر بی سیم، مصرف انرژی، طول عمر شبکه، الگوریتم یادگیری Q، الگوریتم خوشه بندی DBSCAN