الهه موالی زاده - عضو هییت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه شهید چمران اهواز
ابراهیم بلدی - کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه آزاد
محمد اسکندری نسب - کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه تهران، نویسنده مسیول
عباس تقی پور - دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه تهران

هرگونه تغییر و تحول در دنیای کنونی به دلیل پیچیدگی فعالیت های انسانی، خواه ناخواه آثار و پیامدهایی به همراه خواهد داشت. به گونه ای که با اختراع وسیله ای جدید، درکناراستفاده ی صحیح و مشروع از آن، همواره امکان سوءاستفاده از آن ها وجود دارد. فضای سایبر، که ماحصل پیشرفت های علمی و صنعتی در قرون اخیر است، از این قاعده مستثنی نبوده و آثاری به صورت مثبت و منفی در زندگی بشر وارد نموده است که ضرورت مطالعه آن را انکارناپذیر مینمایاند. متعاقب این امر سیاست گذاران جنایی، حقوقدانان و جرمشناسان به این فضا ورود پیدا کرده و با تعریف جرایم سایبری، پیشبین ی مجازاتهای متناسب با آن و ارایه و انجام تدابیر امنیتی و پیشگیرانه نسبت به مخاطرات این فضا و آموزش و آگاه سازی افراد از پیامدهای مخرب فضای سایبر، وظایف اساسی خود را در این زمینه انجام میدهند که بررسی کیفیت و ابعاد این کارکرد امری ضروری است. در این مقاله سعی شده است تا ماهیت فضای سایبر و ابزارهای ارتباطی آن مورد بررسی قرار گرفته و با ورود به حیطه ی جرمشناسی، پس از بررسی عل ل ارتکاب این طیف از جرایم، تدابیر پیشگیرانه در این راستا با تکیه بر ویژگی غیرکیفری بودن این اقدامات و در قالب دو نوع پیشگیر ی اجتماعی و وضعی بیان گردد. تعامل با فضای سایبر، استفاده بهینه از آن، شناسایی و پیشگیری از خطرات احتمالی و جهانی شدن مقابله با جرایم رایانه ای از نکاتی است که به عنوان نتیجه بحث مطرح می گردد.

علل وقوع جرایم رایانه ای، تدابیر پیشگیرانه اجتماعی، فضای مجازی، جرایم سایبری