بررسی دو شاخص راندمان مصرف آب و استفاده موثر از آب در تعیین عملکرد و تحمل خشکی گیاهان زراعی در دیم زارهای مناطق خشک

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: سومین همایش ملی مدیریت آب در مزرعه (تقاضا محوری آب)
  • کد COI اختصاصی: NCFWM03_210
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 392
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امین نامداری

موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گچساران، ایران

ابوالفضل باغبانی آرانی

دانشکده زراعت، دانشگاه پیام نور، ایران

حسین نظرلی

موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران

چکیده

راندمان مصرف اب (WUE) به معنای تولید بیشتر در واحد آب مصرفی، اغلب به عنوان یکی از متغیرهای تعیین عملکرد و میزان تحمل به تنش خشکی در دیمزارهای مناطق خشک و نیمه خشک در نظر گرفته می شود. انچه در این مقاله مورد بحث قرار گرفته است، این است که گزینش ژنوتیپ های گیاهان زراعی بر مبنای راندمان مصرف آب در برنامه های به نژادی میتواند ناامید کننده بوده و به کاهش عملکرد و میزان تحمل به خشکی بیانجامد. مادامیکه که امکان تغییر بیوشیمی فتوسنتز از مسیرهای ژنتیکی وجود نداشته باشد، افزایش راندمان مصرف اب گیاهان عموما از مسیر کاهش تعرق و مصرف آب ، امکان پذیر است یعنی دو فرایندی که اهمیتی کلیدی در عملکرد گیاهان زراعی دارند. از آنجایی که تولید ماده خشک شدیدا به میزان تعرق گیاه وابسته است لذا به نژادی بر مبنای حداکثر بهره گیری از رطوبت در پشتیبانی از تعرق گیاه، هدف اصلی در رابطه با بهبود عملکرد در دیم زارهای مناطق خشک می باشد. استفاده موثر از اب (EUW) به معنای بهره گیری حداکثری از رطوبت خاک در مسیر تعرق روزنه ای و همزمان کاهش میزان تعرق غیر روزنه ای و نیز تبخیر و هدررفت آب از سطح خاک می باشد. قابلیت گیاه در زمینه تنظیم اسمزی تحت شرایط تنش خشکی و نیز واجد بودن سیستم ریشه ای عمیق دو ویژگی هستند که امکان نیل به این مقصود را فراهم می نمایند. افزایش میزان مصرف اب تحت تاثیر سیستم ریشه ای گسترده و قابلیت تنظیم اسمزی به افت راندمان مصرف آب می انجامد در حالیکه مصرف بیشتر آب به طور موثر و در مسیر تعرق روزنه ای با افزایش تحمل به خشکی و عملکرد بالاتر همراه است. بی مفهوم نیست که WUE و EUW به صورت عکس نوشته می شوند چرا که در عمل نیز در دیمزارهای مناطق خشک، عموما WUE بالاتر با EUW کمتر همراه است و برعکس.

کلیدواژه ها

استفاده موثر از آب،تحمل به خشکی، تعرق، تنظیم اسمزی، راندمان مصرف آب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.