مازیار فهیمی فرزام - عضو هییت علمی دانشگاه مراغه
سعید پورحسین - کارشناسی ارشد مهندسی آب و سازههای هیدرولیکی
سید علی موسوی گاوگانی - کارشناسی ارشد سازه

در سال های اخیر توجه به مقوله انفجار توجه محققین زیادی را به خود جلب کرده است. یکی از سازه های دارای اهمیت، سدها هستند که تخریب آن ها علاوه بر خسارت ناشی از خرابی سازه ، می تواند خسارات مالی و جانی شدیدی برای مناطق پایین دست در پی داشته باشد. مطالعه های عددی بسیاری بر روی اثر انفجار بر انواع سازه ها صورت گرفته اما فقط تعداد محدودی از این پژوهش ها به بررسی آسیب در سدها تحت اثر انفجار زیرآب پرداخته است. در مطالعه حاضر از مشخصات مدل آزمایشگاهی وانگ و همکاران جهت معرفی رفتار الاستیک بتن سد و از مدل های Belarbi-Hsu و Popovics اصلاح شده برای معرفی رفتار غیرخطی کششی و فشاری بتن استفاده شده است. سپس سد پاین فلت تحت 2000 کیلوگرم ماده منفجره در ارتفاع 50 متری از بستر مخزن و 10 متری از بدنه سد قرار گرفت و مشاهده شد که جابه جایی حداکثر در تاج سد در راستای قایم بیشتر از راستای افق می باشد و علاوه بر خرابی قسمتی از سد که تحت موج انفجار قرار گرفته پاشنه سد نیز به کشش افتاده و بتن پاشنه سد نیز خرد خواهد شد. نتایج نشان داد که در محدوده زمانی 80-60 میلی ثانیه اولین پالس حباب به بدنه سد برخورد کرده و باعث افزایش شتاب سد می شود.

انفجار زیر آب، سدهای بتنی وزنی، خرابی