امیر ارباب - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران

ایجاد و توسعه شهرهای کوچک همواره به عنوان یکی از سیاست های عمده در امر برنامه ریزی کشورهای در حال توسعه بوده است و سیاست هایی برای کاستن از آثار منفی این مشکلات و پاسخ به نیازهای زندگی در سکونتگاه های شهری و روستایی در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران در پیش گرفته شده است. هدف از این پژوهش ارایه چارچوبی به منظور ارزیابی نقش ارتقای روستاها به شهر در بهبود کیفیت زندگی مردم که با استفاده از شاخصهای ذهنی، سطوح رضایت در قلمروهای ده گانه ی کیفیت محیط، مسکن، آموزش، سلامت، بهزیستی فردی، مشارکت، تفریح و اوقات فراغت، اطلاعات و ارتباطات، کار و درآمد و ثروت صورت گرفته است. روش تحقیق این پژوهش استفاده از روش مرسوم کتابخانه ای است که ابتدا به بررسی تعاریف و مفاهیمی مرتبط با کیفیت زندگی می پردازد و در ادامه به بررسی مولفه های شاخص های ذهنی کیفیت زندگی بر اساس ادبیات نظری تحقیق می پردازد. و در ادامه با بررسی تجربیات عملی و پیشینه مطالعاتی سعی در ارایه چارجوب و مدل مفهومی برای ارزیابی کیفیت زندگی در روستاهای ارتقا یاقته به شهر است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که شاخص های کیفیت زندگی عبارتند از؛ بعد خانوار آموزش و تحصیلات: اشتغال و درآمد ها، امکانات بهداشتی و درمانی، کیفیت گذران اوقات فراغت ، امکانات تفریحی، دسترسی به خدمات و امکانات، شاخص مشارکت و همبستگی، شاخص امنیت فردی و اجتماعی، شاخص تعلق مکانی، امکانات زیر ساختی و تاسیسات، تسهیلات موجود در واحد مسکونی، نحوه تصرف محل سکونت، استحکام بنا، مصالح ساختمانی است.

کیفیت زندگی، شاخصه های ذهنی، طراحی شهری، روستاها، شهرهای میانی