تقی قفقازی - استاد فارماکولوژی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

فلاونویید سیلی مارین مخلوطی از فلاونولیگنانز و یکی از ترکیبات مربوط به آن سیلی بین که از مواد موثره دانه های گیاه خارمریم بوده ترکیباتی با آثار محافظتی مستند روی کبد هستند، شواهد موجود نشان می دهند که سیلی مارین و سیلی بین از چهار طریق اثر می کنند: 1- بعنوان یک آنتی اکسیدان، خنثی کننده رادیکال های آزاد و تنظیم کننده میزان گلوتاتیون داخلی سلول 2-بعنوان تثبیت کننده غشاء سلولی و تنظیم کننده نفوذپذیری سلولهای کبدی و پیشگیری کننده ورود عوامل سمی به سلولهای کبدی 3-بعنوان محرک سنتز ریبوزومال RNA ، و نوسازی سلولهای کبدی 4- بعنوان مهارکننده تغییر شکل هپاتوسیت های ستاره ای شکل به میوفیبروبلاست ها فرایندیکه مسیول رسوب فیبرهای کلاژنی ومنجر شدن به سیروز کبدی است. و مهمترین مکانیسم آن در محافظت کبد از طریق خنثی کردن رادیکال های آزاد است. اثر ضد التهاب وضد سرطانی سیلی مارین به اثبات رسیده است ایزومری از آن به نام ایزوسیلی بین بعنوان اسلحه جدیدی علیه سرطان پروستات تحت بررسی ومطالعات بالینی است. سیلی مارین خنثی کننده چندین عامل سمی مانند قارچ Amanita phalloides اتانول و استامینوفنروی کبد است همچنین پیشگیری کننده اثر کربن تتراکلراید روی کبد در مدلهای حیوانی در ایجاد ضایعات کبدی است. سیلی مارین مانع جذب امانی تین عامل سمی قارچ امانیتا توسط هپاتوسیت ها می شود همچنین مهارکننده فاکتور نکروزه کننده تومور TNFa که پراکسیداسیون چربی ها را تشدید می کند می شود. تجارب بالینی نشان داده اند که سیلی مارین اثر محافظتی روی کبد در مقابل هپاتیت ویروسی حاد، مسمومیت توسط قارچ امانی تا، مسمومیت کبدی توسط داروهای روان گردان، و مسمومیت کبدی توسط الکل، شامل سیروز کبدی با مقادیر 280 تا 800 میلی گرم برابر 400 تا 1140 میلی گرم عصاره استاندارد اعمال می کند، همچنین موثر در درمان کبد چرب می باشد. مطالعات علمی بخصوص در زمینه کبد چرب غیرالکلی که امروزه در جهان بسیار شایع می باشد اثر بخشی سیلی مارین را در درمان آن به اثبات رسانیده است آثار سیلی مارین و سیلی بین روی سرطان سینه، تخمدان ها، ریه، پوست و پروستات گزارش شده است که از طریق پیشگیری از تشکیل عروق در بافت سرطانی عمل می نماید. مطالعات سم شناسی در جوندگان ثابت کرده اند که سیلی مارین فاقد آثار سمی بوده و دارویی بی خطر در درمان اختلالات کبدی بحساب می آید.

سیلی مارین، کبد چرب، سیروز، رادیکالهای آزاد، آنتی اکسیدان