سمیه مهدیزاده کاریزکی - دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی گرایش اقلیم در برنامه ریزی محیطی دانشگاه آزاد اسلامی تربت حیدریه
مریم زاهدی - دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد زیست شناسی علوم جانوری دانشگاه آزاد اسلامی جهرم
محمد گل کار - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی تربت حیدریه
محمد جواد صفایی - استادیار دانشگاه حکیم سبزواری

ساعات آفتابی تنها داده بلند مدتی است که اطلاعات مربوط به آن اندازه گیری شده و موجود و قابل اعتماد می باشد. در نتیجه برای تخمین صحیح و دقیق میزان تابش خورشیدی روی سطح زمین از آن استفاده نمود. در این مقاله ساعات آفتابی برای تخمین میانگین ماهانه میزان تابش خورشید بر سطح افق استفاده شده است، که می توان میزان تابش خورشید را برای مناطق مختلف اقلیمی ایران پیش بینی نمود. لازم به ذکر است که در مقاله حاضر براساس طبقه بندی اقلیمی کوپن و با در نظر گرفتن ساعات آفتابی ؛ ایران به پنج منطقه اقلیمی تقسیم بندی شده است. یکی از بهترین مدلهای پیشنهاد شده برای برآورد میزان تابش خورشید روی سطح افقی مدل آنگسترم پروستات می باشد. ضرایب تجربی مدل آنگسترم به پارامترهای اقلیمی، شرایط جغرافیایی و نوع پوشش گیاهی - منطقه وابستگی دارند؛ با این رابطه می توان میزان تابش کل را برای شهرستان تربت حیدریه برآورد نمود. با استفاده از داده های تابش ثبت شده توسط ایستگاهای خودکار و میزان ساعات آفتابی که از اداره هواشناسی دریافت شده است، همچنین محاسبه طول روز و تابش فرا جو با کمک نرم افزار آماری Spss رابطه رگوسیونی تابش برحسب ساعات آفتاب برای شهرستان تربت حیدریه پردازش می شود.

خورشید، تابش، ساعات آفتابی ،انرژی تابشی، آنگستروم