استخراج کیتوزان β ،α و γ به ترتیب از خرچنگ Portunus segnis ، سپیا Sepia pharaonis و قارچ - Aspergillus niger و مقایسه خواص ضد میکروبی آنها

نوع 3کیتین به نام β ،α و γ در طبیعت وجود دارد. کیتوزان مهمترین مشتق کیتین است که فعالیتهای زیستی مختلفی دارد. در این مطالعه 3 نوع کیتوزان β ،α و γ به ترتیب از پوسته خرچنگ Portunus segnis ، صدف داخلی Sepia pharonis و دیواره سلولی قارچ Aspergillus niger استخراج شد. نمونه های سخت پوست و نرم تن از آبهای دور از ساحل بندر عباس و به صورت صید ضمنی و سویه قارچی از سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی تهیه شد. پس از استخراج، ویژگیهای فیزیکوشیمیایی انواع کیتوزان با روشهای استاندارد محاسبه شد. خواص ضد میکروبی 3 نوع کیتوزان به روش انتشار دیسک در آگار و روی 9 سویه باکتریایی و 2 سویه قارچی صورتگرفت. کمترین غلظت بازدارنده رشد ) MIC ( و کمترین غلظت کشنده باکتری ) MBC ( برای هر سه نوع کیتوزان محاسبه شد. مقدار کیتوزان استخراج شده از پوسته خرچنگ بطور معنی داری بیشتر از کیتوزان سپیا و کیتوزان قارچ محاسبه شد. بطور میانگین کیتوزان α بیشترین و کیتوزان γ کمترین فعالیت ضد میکروبی را نشان دادند. در برابر 3 نوع کیتوزان حساسیت باکتریها بیشتر از سویه های قارچی بود. باکتریهای گرم مثبت نسبت به باکتریهای گرم منفی حساسیت بیشتری را در برابر انواع کیتوزان از خود نشان دادند. با توجه به نتایج بهدست آمده استحصال کیتوزان آلفا از سخت پوستان دریایی نسبت به دیگر انواع کیتوزان بیشتر و مقرون به صرفهتر است. انواع کیتوزان و به خصوص کیتوزان α روی برخی از سویه های بیماریزا فعالیت خوبی داشتند که نیازمند مطالعات بیشتر است.

کلیدواژه ها:

ترکیبات زیستی ، سخت پوستان ، نرمتنان ، میکرو ارگانیسمها