امیرمحمد وحیدزاده - دانشگاه اراک، دانشکده فنی و مهندسی، گروه مهندسی مواد و متالورژی
رضا بیگی - دانشگاه اراک، دانشکده فنی و مهندسی، گروه مهندسی مواد و متالورژی
مجید زارع زاده مهریزی - دانشگاه اراک، دانشکده فنی و مهندسی، گروه مهندسی مواد و متالورژی
فردین نعمت زاده - دانشگاه اراک، دانشکده فنی و مهندسی، گروه مهندسی مواد و متالورژی

در این مقاله جوشکاری سر به سر آلومینیوم به مس، با استفاده از فرآیند اصطکاکی اغتشاشی و در سه پاس صورت گرفته است. پین کاملا درون آلومینیوم قرار گرفت و فاصله لبه پین از مس در هر پاس به ترتیب ،3 1/5 و 0 میلی متر انتخاب شد. به منظور مقایسه، جوشکاری آلومینیوم به مس با روش متداول یک پاسه و در حالتی که لبه پین بر مس مماس بود (فاصله 0 میلی متر) نیز انجام شد. نتایج آزمون کشش نشان دادند که استحکام شکست اتصال در حالت 3 پاسه برابر 57 مگا پاسکال و در حالت تک پاسه 25 مگا پاسکال بود؛ که حاکی از بهبود استحکام بیش از صد در صد در مقایسه با جوش تک پاسه بود. مطالعات سیلان مواد با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی روبشی نشان دادند که دلیل این امر کاهش تشکیل ترکیبات بین فلزی در حالت چند پاسه بود. در اتصال تک پاسه به دلیل تماس مستقیم مس و آلومینیوم، حجم وسیعی از ترکیبات بین فلزی تشکیل می شود؛ که این ترکیبات به پین چسبیده و باعث تغییر هندسه ابزار می شوند، این امر باعث ایجاد عیوب متعدد حین جوشکاری می شود. در حالت چند پاسه، آلومینیوم به تدریج درون مس فرو می رود که این امر مانع تماس مستقیم ابزار با مس می شود که به نوبه خود در کاهش ترکیبات بین فلزی آلومینیوم-مس به طرز چشم گیری موثر است.

جوشکاری اصطکاکی-اغتشاشی، آلومینیوم-مس، چند پاسه، ترکیبات بین فلزی