تعیین رتبه ی کارایی استان های کشور در تولید پیاز با استفاده از روش کارایی متقاطع

این پژوهش به منظور تعیین رتبه ی کارایی استان های کشور در تولید پیاز و با استفاده از الگوهای توسعه یافته ی روش تحلیلی پوششی داده ها، انجام پذیرفت. این الگوها شامل کارایی ویژه و کارایی متقاطع بوده و نتایج آن ها با نتایج الگوهای پایه و مفید شده مقایسه گردید. داده های مورد نیاز نیز از آمارنامه های منتشر شده ی وزارت جهاد کشاورزی برای سال زراعی 89-1388 تهیه و با استفاده از نرم افزار WinQSB پردازش شدند. نتایج مطالعه مشخص نمود که الگوی پایه ای چارنز، کوپر و رودز CCR از 25 استان مورد مطالعه، تنها توانسته امتیاز کارایی هفت استان را تعیین نماید ولی روش کارایی ویژه SE به استثنای استان های کردستان و گیلان، توانایی رتبه بندی کامل را دارد. براساس یافته های پژوهش در نظر گرفت ارتباط میان نهاده ها و ستانده ها در الگوی پایه CCRCOR با استفاده از ضرایب همبستگی، منجر به بهبود توانایی الگو در تفکیک واحدها می شود به طوری که تعداد استان های فاقد رتبه در مقایسه با الگوی پایه از 18 به 12 کاهش می یابد نتایج بیانگر آن بود که کامل ترین رتبه بندی در میان روش های مورد استفاده متعلق به الگوی کارایی متقاطع CEMاست. براساس نتایج این روش، استان های قم، خراسان رضوی و هرمزگان با امتیازهای 0/3141، 0/3225، 0/3934 به ترتیب در رتبه های 25، 24، 23 ام و استان های ایلام، سیستان و بلوچستان و همدان با امتیازهای 0/9047، 0/9015، 0/8564 به ترتیب در رتبه های اول، دوم و سوم قرار گرفته اند. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که رتبه بندی الگوی CCRCOR، نزدیک ترین رتبه بندی به روش CEM می باشد. چنان چه رتبه بندی از لحاظ کارایی با رتبه بندی توسط شاخص عملکرد مقایسه گردد، مشاهده می شود استان های لرستان، اصفهان و یزد با 74722، 64073، 60032 کیلوگرم در هکتار با بیشترین عملکرد در سطح کشور، از لحاظ کارایی رتبه های 5، 7 ، 8 ام را به خود اختصاص داده اند. از لحاظ تولید کل نیز با آن که استان های اذربایجان شرقی، هرمزگان و اصفهان در رتبه های اول تا سوم قرار گرفته اند ولی رتبه ی کارایی آن ها به ترتیب 17، 23، 7 می باشد.

کلیدواژه ها:

تحلیل پوششی داده ها ، کارایی ویژه ، کارایی متقاطع ، ضرایب همبستگی ، رتبه بندی