بررسی رتبه ی کارایی مصرف اب در زراعت غلات با استفاده از الگوی MIP-DEA

دراین پژوهش برای تعیین جایگاه محصولات از لحاظ کارایی مصرف آب از الگوی تحلیلی پوششی داده های ترکیبی با اعداد صحیح MIPDEA ، الگوی پایه ی تحلیل پوششی داده ها DEACCR و روش های مرسوم استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز نیز از منابع آماری سازمان جهاد کشاورزی استان اذربایجان شرقی برای سال 1394 گردآوری گردید. براساس نتایج، توانایی الگوی DEACCR در تفکیک محصولات با استفاده از شاخص عملکرد به آب و عملکرد در حداقل مقدار ممکن در شاخص های درآمد به آب و سود به آب، بسیار کم و در خصوص درآمد و سود، متوسط می باشد. در بهترین حالت الگوی DEACCR ، توانسته امتیاز و رتبه ی دو محصول را به طور مشخص، شناسایی نماید که در هر مورد گندم در رتبه ی سوم و جو در رتبه ی چهارم قرار گرفته اند. همچنین برای این که گندم از لحاظ کارایی درآمدی و سودآوری در ردیف محصولات کارا قرار گیرد، نیاز است در زراعت آن از مصرف همه ی نهادها و به ترتیب اندازه ی 6/7 و 27/9 درصد کاسته شده که بیش ترین کاهش مورد انتظار با 334/67 و 1892/6 متر مکعب درهکتار، به آب مربوط می باشد. در مورد جو نیز بر اساس شاخص درآمد به آب و سود به آب، برای ارتقای کارایی، کاهش مصرف آب به اندازه ی 2533/5 و 3874/7 متر مکعب در هکتار، ضروری می باشد. مقایسه ی میانگین امتیاز کارایی الگوهای MIPDEA ی DEACCR با نتایج روش های مرسوم در محاسبه ی کارایی مصرف آب مشخص می سازد که در روش های مرسوم و در شاخص عملکرد به آب، ذرت دانه ای ، گندم، جو و برنج به ترتیب در رتبه های اول تا چهارم براساس شاخص درآمد به آب، برنج، گندم، ذرت دانه ای و جو، رتبه های اول تا چهارم را به خود اختصاص داده اند. در روش DEACCRبراساس شاخص های مطلق عملکرد، درآمد و سود گندم و جو در رتبه های سوم و و چهارم و مطابق با شاخص های نسبی عملکرد به آب، درآمد به آب و سود به آب جو در رتبه ی چهارم قرار گرفته اند. در الگوی MIP-DEA و براساس شاخص های مطلق، رتبه ی نخست به ذرت دانه ای و دوم، سوم و چهارم به ترتیب به برنج جو و گندم اختصاص داده شده است. براساس شاخص های نسبی رتبه بندی به صورت ذرت دانه ای، برنج، گندم و جو می باشد.

کلیدواژه ها:

تحلیل پوششی داده ها ، امتیاز کارایی ، رتبه بندی