شقایق پوربابک - کارشناس ارشد سازه های آبی دانشگاه تبریز
علی حسین زاده دلیر - استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه تبریز
داود فرسادی زاده - استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه تبریز

آبشکن های طویل دیواره های عرضی هستند که در کناره ساحل رودخانه ساخته شده و با دور کردن جریان از ساحل و متمرکز کردن آن در وسط به حفاظت دیواره ها کمک می کنند. آبشکن ها نخست به دلیل افزایش راندمان هیدرولیکی کانال های باز و دوم به دلیل کاهش میزان آب شستگی دیواره ها بکار می رود. آبشکن ها بیشتر در بالادست پل ها به صورت چسبیده به دیواره رودخانه و عمود بر جریان نصب می شوند. این سازه ها تحت تاثیر پدیده فرسایش ناشی از تمرکز جریان خصوصا در دماغه آبشکن می باشند ، اگر سرعت جریان آب در نزدیکی دماغه آبشکن کاهش یابد در نتیجه میزان آب شستگی هم کاهش می یابد. در تحقیق حاضر میزان آب شستگی در اطراف سه نوع آبشکن L شکل، T شکل و با دهانه شش ضلعی بررسی شد. آزمایش ها با درصد های مختلف نفوذپذیری در قسمت دماغه و حالت مستغرق و غیر مستغرق انجام پذیرفت. نتایج آزمایش ها نشان داد که کلیه آبشکن ها برای به کارگیری در حالت استغراق توصیه می شوند با تغییر درصد نفوذپذیری دماغه و بدنه به 77/42 % با کاهش آبشستگی در اطراف بدنه آبشکن ها در حدود 35% می باشد که نشان دهنده کاهش سرعت جریان در نزدیکی دماغه نفوذپذیر در حالت مستغرق است.

آب شستگی، آبشکن، آبشکن ترکیبی، آبشکن نفوذپذیر، دماغه آبشکن