صادق نادری - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران ژیوتکنیک، دانشگاه یاسوج، -
منصور پرویزی - استادیار گروه عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه یاسوج
محمد صدقی اصل - دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

حرکت آب در لایه های زیر زمین و سطح بالا آمدن آن در نقاط مختلف خاک، یکی از مسایل بسیار مهم در زمینه های مختلف مهندسی، کشاورزی، صنعت و غیره محسوب می شود. در خصوص جریان های زیرزمینی و پروفیل سطح آب در خاک، تاکنون تحقیقات زیادی به ویژه در قالب مدل های عددی و روابط تحلیلی انجام شده است، که برای ارزیابی صحت آنها به داده های صحرایی و آزمایشگاهی نیاز است. لیکن تاکنون یک مدل آزمایشگاهی یا فیزیکی که این مسیله را به طور دقیق مورد مطالعه قرار دهد، ارایه نشده است. در مقاله حاضر سعی شده است با طراحی و تکمیل یک فلوم آزمایشگاهی به ابعاد طول، عرض و ارتفاع به ترتیب 5، 0/6 و 1 متر، صحت روابط تحلیلی ارایه شده برای دبی و نیم رخ نشت برای مصالح ریزدانه روی شیب بستر 0/0135 مورد ارزیابی و سنجش قرار گیرد. نتایج به دست آمده از آزمایش ها، به رسم نیم رخ نشت به صورت خطی و همچنین تعیین دبی عبوری انجامید. پس از مقایسه نتایج آزمایشگاهی و نتایج تحلیلی، نقاط ضعف و قوت رابطه تحلیلی مشخص می شود. پس از مقایسه نتایج دبی خروجی آزمایشگاهی با دبی رابطه تحلیلی دوپویی- فرشهایمر(1863) درصد خطای نسبی بین 4/2 تا 6/4 درصد و با مقایسه نتایج نیم رخ نشت آزمایشگاهی با رابطه نیم رخ نشت جیگر(1956) میزان خطای NOF بین 0/014 تا 0/05 به دست آمد که نشان از تطبیق بین داده های برداشت شده آزمایشگاهی با داده های حاصل از روابط تحلیلی دارد.

مدل آزمایشگاهی، جریان زیرسطحی، خط نشت، دبی نشت، روابط تحلیلی