زهرا کاظم پور لارسری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب گرایش سازه های آبی- دانشگاه گیلات-ایران
مهدی اسمعیلی ورکی - استادیار گروه مهندسی آب و وابسته پژوهشی پژوهشکده حوضه آبی دریای خزر، دانشگاه گیلان
Alessio Radic - دانشیار مهندسی رودخانه دانشگاه Politecnico di Milano-Italy
امیر ملک پور - استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان-ایران

یکی از مباحث مهم در ساماندهی رودخانه ها، پایدار سازی بازه های فرسایشی می باشد. برای این منظور از سازه های کنترل تراز بستر که می توان از مصالح سنگی، بنایی و یا بتن ساخته شود، استفاده می گردد. از جمله سازه های کنترل تراز بستر جهت اصلاح شیب بستر رودخانه ها، سرریزهای پلکانی می باشد. توجه به آب شستگی پایین دست این سازه ها یکی از مسایل مهم در طراحی ایمن و پایدار آن ها خواهد بود. در این تحقیق تاثیر ایجاد کنگره بر تغییرات عمق آب شستگی در پایین دست سرریزهای پلکانی با شیب 1:1 در رژیم جریان سطحی به صورت آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش ها برای شرایط مختلف دبی، هندسه کنگره ها و عمق پایاب صورت پذیرفت. مقایسه نتایج نشان داد که ایجاد کنگره ها در بهترین چیدمان منجر به کاهش حداکثر عمق آب شستگی به میزان 3/77 درصد می گردد.

کاهش آب شستگی، سرریزهای پلکانی، سازه های کنترل تراز بستر، عمق پایاب