سیدمحمود معینی - استادیار و عضو هیات علمی تمام وقت ، گروه معماری واحد ملایر،دانشگاه آزاد اسلامی ، ملایر، ایران
رویا غلامی - دانشجو کارشناسی ارشد،گروه معماری واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی ، ملایر، ایران

از انجا که ایوان در اغلب بناهای مذهبی مانند مساجد و غیرمذهبی مانند کاروانسراها کاربرد داشته یکی از عناصر مهم وموثر معماری اسلامی میباشد و عبارتست از فضایی سرپوشیده و تاق بلندی که اصالت ان به روزگار مادها و هخامنشیان وپارتها میرسد و در دوره ی ساسانی، نمونه ی عالی و بی همتای ان در کاخهای ساسانی به کار گرفته شد و در معماریاسلامی از این عنصر (ایوان) برای ساختن مساجد و بناهای اسلامی استفاده شده است. مساجد که در میان بناهای مذهبینقش مهمی در زندگی مسلمانان داشته است ابتدا براساس نقشه هایی ساده و سپس به مرور زمان با نقشه های مختلف وپیچیده دگرگون شد.مهمترین این نقشه ها ابتدا مساجد تک ایوانی بودند،سپس در دوره های بعد به شکل دو ایوانی وسرانجام در دوره ی سلجوقیان شکل تکامل یافته ی ان به صورت مدارس و مساجد چهارایوانی ساخته شد که برای دورههای بعد سرمشق گردید. در این مقاله که با هدف بررسی ایوان تهیه شده است به بررسی سیر تحول این عنصر (ایوان) ازتک ایوانی تا چهارایوانی پرداخته شود.

ایوان، معماری اسلامی، مساجد چهارایوانی، اقلیم