تاثیر هنر نمایشی تعزیه در آفرینش تکایا در معماری ایران (نمونه موردی:تکیه بزرگ تجریش)

یکی از مصادیق تفکر توحیدی شیعیان در فرهنگ عاشورا و ارزش های نهفته در آن متجلیشده است. حسینیه ها و تکایای ایرانی گویاترین تجلی کالبدی ماهیت و پیام چنین فرهنگی درساختار فضای شهری می باشد. براساس این فرضیه در مقاله حاضر پس از بررسی اهمیت مراسمماه محرم و شناسایی اجمالی مکان هایی با عملکرد یکسان در سایر جوامع شیعه نشین، بهتحلیل ویژگی های خاص حسینیه ها و تکایای ایرانی تحت عناوینی از قبیل مفاهیم نمادین وکیفیات فضایی و بصری خواهد پرداخت. حسینیه ها و تکایای ایرانی که مظهر پیوند بین زمان،مکان و مردم می باشند به دلیل ویژگی (فضای شهری بودنشان) نه تنها در قیاس با مکان های همعملکرد خویش در سایر کشورها، هویتی متمایز می یابند. بلکه به عنوان تنها فضای باز شهری باعملکرد مذهبی در فرهنگ شهرسازی مسلمین منحصر به فرد می باشند. با شناخت و به کارگیری هرچه بیشتر اصول طراحی چنین فضاهایی از قبیل مکان یابی، انعطاف پذیری در فرم وعملکرد و مفاهیم غنی نمادین می توان به تداوم بیان کالبدی یک فرهنگ در محیط و هویتبخشی به شهر ایرانی کمک موثری نمود. در این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و بر پایه منابعکتابخانه ای، قدمت نمایش مذهبی در ایران و چگونگی کاربری تکیه ها و حسینیه ها در ایامسوگواری بررسی می شود.

کلیدواژه ها:

هویت ، فرهنگ ، فضای شهری ، فرهنگ عاشورا ، تکایای ایرانی ، وحدت