جنبش سیاسی اسماعیلیان نزاری و نسبت آن با هویت ایرانی و زبان فارسی

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 416

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QPSS-3-10_002

تاریخ نمایه سازی: 15 اردیبهشت 1397

چکیده مقاله:

شکل گیری جنبش اسماعیلیه ریشه در تحولات سیاسی-مذهبی دو قرن اولیه تاریخ اسلام و اختلاف بر سر مسیله جانشینی یا رهبری سیاسی جامعه اسلامی دارد. از قرن دوم هجری و پیدایش فرق مختلف امامیه، این فرق منبع مهمی در تحولات سیاسی -فرهنگی جهان اسلام به شمار میرفتند. اسماعیلیان توانستند دولت بزرگ فاطمیان را بهوجود آورند که در قالب امپراتوری شیعی و برای اولین بار مرکزیت بغداد را به چالش کشیدند. اسماعیلیان شرقی که مرکز عمده آنها ایران بود به تدریج با نام نزاریه اعلام استقلال کردند و دولت الموت را بنیان گذاردند. نزاریان ایران داعیه حکومتی شیعی و شکست خلافت سنی را داشتند و در این میان تحولات فرهنگی زیادی را رقم زدند که از جمله آن تلاش این فرقه برای تقویت زبان فارسی و الگوهای ایرانی در تقابل با زبان عربی و الگوهای خلافت است.در این مقاله در پی آن هستیم تا ارتباط جنبش نزاریان ایران را با هویت ایرانی مورد بررسی قرار دهیم و در این مسیر نیز به تلاش جنبشهای معاصر اسماعیلیان جهت بهرهگیری از محیط و ظرفیتهای سنت ایرانی خواهیم پرداخت و اینکه نزاریان نیز در تقابل با دشمنان خود چاره ای جز بهره گیری از زبان فارسی و الگوهای ایرانی نداشته اند.آمیختگی با تصوف نیز راهبرد سیاسی دیگری است که نخبگان اسماعیلی بعد از سقوط الموت به کاربستند که به تحلیل آن نیز خواهیم پرداخت.

کلیدواژه ها:

اسماعیلیان- نزاریان – الموت- فرق صوفیه- زبان فارسی- هویت ایرانی

نویسندگان

حبیب اله فاضلی

استادیار گروه علومسیاسی دانشگاه تهران