آرمان عزیزی - دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه اصفهان
سیمین قاسمی - دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه اصفهان
آزاد قربانی - کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه کردستان
فاطمه شجاعی واژنانی - کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه اصفهان

با توجه به وجود مشکلات روانی، جسمانی و ارتباطی در خانواده های دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش و خانواده درمانی کارکردی بر کیفیت زندگی و توانمندی خانواده های این کودکان انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی و طرح آن پیش آزمون-پس آزمون بود. جامعه آماری شامل تمامی خانواده های مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر سنندج در سال 1395 بودند که پس از انجام مصاحبه تشخیصی، فرزند آنها تشخیص اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی دریافت کرده بود. تعداد 30 خانواده با روش نمونه گیری در دسترس از بین کسانی که به فراخوان پژوهشگر پاسخ مثبت داده بودند به عنوان گروه نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در 3 گروه درمان مبتنی بر تعهد و پذبرش، گروه خانواده درمانی کارکردی و گروه گواه، جای دهی شدند. شرکت کنندگان گروه آزمایش 9 جلسه درمانی 2 ساعته دریافت کردند. از پرسشنامه توانمندسازی خانواده و پرسشنامه کیفیت زندگی برای جمع آوری داده ها استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که بین میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروههای آزمایش و گواه تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین مشخص شد که خانواده درمانی کارکردی در افزایش توانمندی خانواده ها و ارتقاء کیفیت زندگی آنها نسبت به درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش، موثرتر است. بر این اساس میتوان گفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و خانواده درمانی کارکردی میتوانند باعث افزایش توانمندی خانواده های دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی و بهبود کیفیت زندگی آنها شود.

اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی، توانمندسازی خانواده، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، خانواده درمانی کارکردی، کیفیت زندگی