بررسی جرایم ناقص در قانون مجازات مصوب 1392

جمع ارکان مادی و معنوی در کنار هم به طوری که قانون نیز آن رفتار را مجرمانه تلقی کند جرم نامیده می شود. در واقع جرم جوهره حقوق جزا را تشکیل میدهد و علی رغم اهمیت فراوان جرایم ناقص، در حقوق ایران به ویژه سیاست کیفری مقنن برای پیشگیری از وقوع جرم یا ورود آسیب مستقیم، به تعریف این جرایم و تبیین چهارچوب و ویژگیهای آن پرداخته نشده است. جرایم ناقص همانند جرم تام از قبح اجتماعی برخوردار بوده و دلیل اصلی جرم انگاری آنها نیز همانند غالب جرایم 1 مغایرت آنها با نظم عمومی است. جرایم ناقص به جرایمی گفته می شوند که با وجود دربر داشتن قصد مجرمانه کامل در مرحله اجرا یا عمل ابتر می مانند، یعنی عنصر مادی آن ها به نحوی که در قانون تعریف شده است محقق نمی شود یا مقصود مرتکب عملا حاصل نمی شود. جرایم غالبا در مواردی اتفاق می افتند که حصول نتیجه خاصی از جرم برای تحقق آن مورد نظر قانون گذار بوده لکن گاهی بنا به دلایلی این نتیجه که مقصود مرتکب هم بوده حاصل نمی شود. عبارت جرم ناقص در برابر جرم تام استعمال می شود و جرم تام جرمی است که همه عناصر متشکل آن به نحوی که در قانون تعریف شده اتفاق می افتد.قانون مجازات اسلامی 1392 با تبعیت از فقهایی که عقیده بر حرمت مقدمه حرام و حرمت تجری دارند جرایم ناقص را به رسمیت شناخته است و شروع به بسیاری از جرایم، جرم محال و بهموجب برخی نظرات، جرم عقیم را قابل مجازات اعلام کرده است. قانون مجازات اسلامی 1392 برخلاف قانون قبل بهموجب نظر برخی حقوقدانان شروع به جرم، جرم محال و جرم عقیم که از مصادیق جرم ناقص محسوب میشوند را در اکثر جرایم قابل مجازات دانسته است. روش مورد استفاده در این مقاله توصیفی- تحلیلی می باشد.

کلیدواژه ها:

جرایم ناقص ، شروع به جرم ، قانون مجازات ، تحولات قانون