محسن حاتمی - کارشناس ارشد مهندسی عمران - آب
میراحمد لشته نشایی - عضو هیات علمی گروه عمران دانشکده فنی دانشگاه گیلان

همانطور که می دانیم ضریب زبری بستر در دبی، سرعت، تنش برشی مرزی و بسیاری دیگر از پارامترهای هیدرولیکی نقش موثری دارد بنآبراین شناخت دقیق این پارامتر جهت طراحی بهینه کانالها و سایر مجاری روباز ضروری است لازم به ذکر است تاکنون تحقیقات زیادی بر روی ضریب زبری انجام شده ولی هنوز رآبطه ای قطعی جهت محاسبه ضریب زبری و بخصوص تأثیران بر سر دبی جریان در مجاری باز و رودخانه ها ارایه نشده است در حال حاضر روآبط و راهکارهای تجربی تنها راهنمای موجود جهت انتخآب ضریب زبری مناسب می باشند. البته همه این روآبط دارای پارامترهایی مشآبه نیز هستند و در شرایط مختلف دارای ضرایب متفاوتی می باشند که این تفاوت خود بیانگر متغیرهای ناشناخته دیگر می باشد. با توجه به این موارد، در این مقاله هدف شناخت بهتر تعدادی از روآبط ارایه شده و استفاده از روآبطی مناسب جهت تخمین ضریب زبری در مجاری موردمطالعه و مشآبه آنها می باشد که این شناخت و استفاده از رآبطه مناسب باعث به حداقل رساندن اثرات مخرب ناشی از افزایش یا کاهش ضریب زبری خواهد شد.

ضریب زبری مانینگ، جریان درهم هیدرولیکی، جریان نرم هیدرولیکی، بستر ثآبت، بستر متحرک