حسین خزیمه نژاد - عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب دانشگاه بیرجند
محمود شفاعی بجستان - استاد دانشگاه شهید چمران اهواز

بطور کلی لحظه ای را که ذرات خاک شروع به حرکت می کنند اصطلاحاً آستانه حرکت می نامند. در حال حاضر کارهای زیادی در خصوص تعیین شرایط آستانه حرکت در بستر با شیب های معمولی و تند انجام شده است. همچنین مطالعه اندکی در زمینه تعیین شرایط استانه حرکت رسوبات بر روی مجاری با مقاطع دایره ای انجام شده است بطور کلی عمده مطالعات انجام شده در زمینه شرایط آستانه حرکت را می توان در دو شاخه اصلی طبقه بندی نمود: تنش برشی و سرعت بحرانی. نتیجه مطالعات انجام شده در زمینه تنش برشی اکثراً به صورت ارائه گراف بوده است در صورتیکه مطالعات انجام شده در زمینه سرعت بحرانی به صورت ارائه روآبطی بوده است که شباهت زیادی بین روآبط وجود دارد بطوریکه در اکثر روآبط پارامتر پایداری ذره بصورت تآبعی از پارامتر زبری نسبی بیان شده است. در این تحقیق ضمن احداث مدل فیزیکی و انجام آزمایشهایی در این زمینه روآبط مختلف ارائه شده در زمینه سرعت بحرانی بررسی و با همدیگر مقایسه شده اند تقریباً می توان یک روند کاهشی مشآبه در پارامتر پایداری ذره در برآبر افزایش زبری نسبی را مشاهده نمود.

آستانه حرکت ذرات رسوب، تنش برشی، سرعت بحرانی، مدل فیزیکی