شهرام آقابابایی - کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران (قم)
رجبعلی گلدوست جویباری - عضو هییت علمی شهید بهشتی تهران
زهرا ابراهیم پور - کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران (گرگان)

تبعید یا تغریب، به عنوان یکی از کیفرهای شناخته شده در اغلب نظام های حقوقی، به ویژه نظام حقوقی اسلام، همواره موافقان و مخالفانی داشته است. امروزه، این کیفر، با عنایت به سازوکارهای نظارتی بر شخص تبعیدی و شیوه های کنترلی، از شکل سنتی به گونه ی تحول یافته و نوین، تغییر جهت یافته است. اما به رغم فلسفه ی وجودی این نهاد کیفری، مخالفان همواره با تاکید بر ضرورت تامین اهداف مجازات در قالب نظام سزادهی، بر لزوم عنایت کارگزاران نظام عدالت کیفری به آسیب های حادث یا احتمالی از رهگذر اعمال چنین کیفری تاکید داشته اند؛ به گونه ای که بر پایه ی دیدگاه ایشان، تحولات و فناوری های نوین علمی، مجال سوءاستفاده از فرصت ها را برای مجرمین فراهم ساخته است. لذا کاربست تدابیر سنتی در حوزه ی نظام سزادهی - به ویژه در ارتباط با کیفر تبعید- شاید در مقام تامین اهداف نظام عدالت کیفری، مفید فایده واقع نگردد. اهمیت این موضوع به ویژه در خصوص زنان، با عنایت به ویژگی های فیزیولوژیک و نیز روحی- روانی، نمود بیشتری می یابد. در مجموع به نظر می رسد اعمال کیفر تبعید در عصر حاضر- عصر نوین ارتباطات- بدون اهتمام به موانع و مقتضیات اجرای آن، نمی تواند در تامین مقاصد کارگزاران نظام عدالت کیفری، موثر واقع شود. بنابراین پیاده سازی کیفر تبعید، در پرتو توجه به اهداف و فلسفه ی راجع به مجازات و نیز تحولات حادث و آسیب های آتی یا احتمالی ضروری است.

تبعید، زنان، نظام عدالت کیفری، فلسفه ی مجازات، پیشگیری