مقایسه تطبیقی مقوله کنترل و نظارت از منظر مدیریت اسلامی و مکاتب مدیریتی غربی

مقوله نظارت و کنترل یکی از اجزای اصلی مدیریت محسوب میشود، بطوریکه بدون توجه به آن سایر اجزاء نیز ناقص بوده و تضمینی برای انجام درست آنها وجود ندارد. حصول اطمینان از اینکه اجرای برنامه و هدایت آن درست صورت میگیرد و در صورت مشاهده انحراف، اقدام لازم برای تصحیح آن بعمل می آید، نیازمند فرآیندی است که آن را نظارت و کنترل مینامند. نکته شایان توجه آنست که اگرچه در مکاتب مختلف مدیریتی به مقوله کنترل و نظارت به صورت ویژهای پرداخته شده است ولیکن در عین حال، تفاوت های بنیادینی نیز در این خصوص مشاهده میشود. هدف اصلی پژوهش حاضر، مقایسه تطبیقی مقوله کنترل و نظارت از منظر مدیریت اسلامی در قیاس با مکاتب مدیریتی غربی میباشد. لازمه این امر آنست که مبنایی جهت انجام چنین مقایسه ای مشخص گردد که بتواند ارکان و قواعد کلی حاکم بر هر یک از این رویکردها را به نحوی دقیق و جامع مورد مقایسه تطبیقی قرار دهد. با توجه به آنکه اساسی ترین زمینه تفاوت آفرین در خصوص این دو نگرش، نظام ارزشی حاکم بر هر کدام میباشد، لذا در این پژوهش به منظور مقایسه تطبیقی مقوله کنترل و نظارت از منظر مدیریت اسلامی در قیاس با مکاتب مدیریتی غربی، از همین موضوع بهره گرفته شده است. بر اساس نتایج حاصله در مجموع میتوان بیان داشت که چارچوب کنترل در تمام مکاتب مدنظر است، اما با هدفی متفاوت از یکدیگر؛ بدین ترتیب که هدف در مکتب اسلام، تعالی و پیشرفت انسان به سوی جانشینی خداست؛ حال آنکه در مکاتب غربی هدف تولید است و اگر هم آموزش و پیشرفت کارکنان مدنظر قرار گیرد، جهت افزایش تولید است نه برای تعالی خود انسان

کلیدواژه ها:

مقایسه تطبیقی ، کنترل ، نظارت ، مکاتب مدیریت ، مدیریت اسلامی ، مدیریت غربی