اشکان زارع دهقانانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز ، بخش مکانیک، شیراز، ایران
احمد افسری - هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، بخش مکانیک، شیراز، ایران

عملیات سوراخکاری شامل براده برداری از درون قطعه کار به وسیله ابزاری به نام مته است که به کمک دستگاهی به نام ماشین مته انجام می شود و معمولا برای ایجاد سوراخ های مربعی شکل از کلگی فرز استفاده می شود. با توجه به اینکه نصب ابزار بر روی دستگاه فرز زمان بر بوده و دارای هزینه گزافی می باشد . بنابراین به نظر می رسد که ایجاد سوراخ توسط مته های سه خیاره و پنج خیاره، قابلیت کیفیت سطح و تلرانس ابعادی مورد نیاز صنعت را برآورده نماید و مطمینا این کیفیت سطح و تلرانس ابعادی توسط مته های بیش از دو خیاره قابل دست یابی است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی تلرانس ابعادی در سوراخ های ایجاد شده توسط مته های دوخیاره نسبت به مته های سه خیاره در قطعات آلومینیمی سری 6000 و 7000 است. از روش طراحی آزمایش تاگوچی به منظور انتخاب پارامترهای ورودی فرآیند سوراخکاری و بررسی تاثیر این پارامترها بر روی پارامترهای پاسخ استفاده گردیده است. در حالیکه پارامترهای ورودی شامل سرعت برشی، نرخ پیشروی، قطر مته و محیط سوراخکاری می باشد. نتایج حاصل حاکی از آن است که سوراخ های ایجاد شده توسط مته های دوخیاره از اندازه دقیق تری برخوردار هستند و میانگین تلرانس ابعادی برای اینگونه سوراخ ها 07 / 0 ± میلیمتر بوده در حالی که میانگین تلرانس برای سوراخ های ایجاد شده توسط مته های سه خیاره 15 / 0 ± میلیمتر است . با افزایش سرعت پیشروی، میانگین زبری سطح نیز افزایش یافته و منجر به تلرانس های ابعادی بزرگتری می گردد. در همین رابطه، افزایش سرعت برشی منجر به کاهش میانگین زبری گردیده و تلرانس های ابعادی بهبود می یابد.

سوراخکاری،تلرانس ابعادی ، مته های دوخیاره و سه خیاره،آلومینیم سری 6000 و 7000