تجلی آیات قرآنی در هنر و معماری اسلامی (نمونه موردی: مسجد کبود تبریز)

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: سومین همایش بین المللی معماری عمران وشهرسازی در آغاز هزاره سوم
  • کد COI اختصاصی: IACUT03_529
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 705
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شهربانو جمال سیس

دانشجوی دکتری علوم قران و حدیث وعضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد صوفیان

علی کارگر

دانشجوی کارشناسی معماری دانشگاه آزاد صوفیان و عضو باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان

حسین مهدوی

دانشجوی کارشناسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد صوفیان

چکیده

بنای تاریخی مذهبی مسجد کبود از آثار ارزشمندی دوره قراقویونلوها می باشد و به دستور جهانشاه که شهر تبریز را پایتخت خود قرار داده بود و با سرکاری عزالدین قاپوچی بنا گردید. و با استناد به کتیبه برجسته سردرب به سال870 ه.ق ساختمان آن به اتمام رسیده است. خصوصیت بارز و شهرت و افرا مسجد کبود با معماری ویژه تلفیقی و اعجاب انگیز آن بیشتر به خاطر کاشی کاری معرق و تلفیق آجر و کاشی، اجرای نقوش پرکار و در حد اعجاز آن می باشد. که زینت بخش سطوح داخلی و خارجی بنا بوده است. در متن کتیبه برجسته سردرب باشکوه و پرنقش و نگارآن، عمارت مظفریه و نیز نام نعمت الله بن محمد البواب، خطاط و احتمالا طراح نقوش که از هنرمندان برجسته خوشنویسی آذربایجان بوده، درج شده است. چنین تصور می شد که ساختمان مسجد کبود به مثابه یادمانی از پیروزی های جهانشاه برپا گردیده است به طوری که در این خصوص می توان به سوره الفتح که به صورت کامل و به شکل سفالینه برجسته، زینت بخش دور تا دور بالا شبستان بزرگ می باشد اشاره کرد. در سمت جنوب بنا واقع و با قطعات سنگ مرمر ازاره بندی شده بود و تمام سطح سقف آن زرنگار بوده است. نقش و نگار کاشی معرق مسجد شامل گره بندی های هندسی، گل و بوته ها عمدتا از قطعات شش ضلعی در اندازه های متفاوت کار شده بود که آیات قرآنی به خط زیبای ثلث و به صورت برجسته زینت بخش قسمت فوقانی سنگها است. کاشی کاری آن صرفا لاجوردی است.

کلیدواژه ها

آیات قرآنی، مسجد کبود، معماری اسلامی، رنگ فیروزه ای

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.