مرتضی رعیتی دماوندی - استادیار، دانشکده عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد قایم شهر
حسین عرب یارمحمدی - دانشجوی دکترای عمران گرایش مدیریت ساخت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری

مزایای قابل توجه حمل و نقل ریلی از قبیل سرعت، ایمنی، نظم، ظرفیت و راحتی باعث گسترش روز افزون آن و جذب بیشتر کالا و مسافر گردیده است. خطوط آهن بزرگترین سرمایه این صنعت به شمار می روند. مسلما در چنین سیستمی نیاز به خطی پایدار با قابلیت اعتماد بالا خواهد بود که روسازی خط در آن با تحمل بارهای وارده از طرف قطار و انتقال به زیرسازی و تاثیر مستقیم بر قطار و مسافرین، اهمیت بالایی دارد. نگهداشت مناسب خطوط شامل تشخیص و ارزیابی عیب، برنامه ریزی رفع و نظارت به منظور کاهش عیب، با حداقل هزینه یکی از مهمترین ویژگی های روسازی مناسب می باشد. هدف از انجام این تحقیق انتخاب نوع روسازی خطوط راه آهن در کشور با استفاده از رویکرد تحلیل هزینه های دوره عمر (LCCA) از بین دو نوع روسازی سنتی (بالاستی) و مدرن (بدون بالاست) بوده است. در این تحقیق هزینه های دوره عمر دو نوع روسازی با توجه به فهرست بهاء راه و باند و نگهداشت سال 95 و شرایط قراردادی نگهداشت خطوط اداره کل راه آهن شمالشرق 1 کشور با در نظر گرفتن یک دوره عمر 24 ساله بدست آمد. نتایج بدست آمده مشخص نمود که هزینه های طراحی و اجرا در روسازی مدرن 65 درصد کل هزینه ها بوده در حالیکه این هزینه ها در روسازی سنتی 25 درصد بوده است، هزینه های نگهداشت در روسازی مدرن 35 درصد و در روسازی سنتی 75 درصد کل هزینه ها بوده است. نتایج بدست آمده نشان داد که نگهداشت روسازی مدرن با هزینه های کمتر نسبت به روسازی سنتی امکان پذیر است و با مقایسه هزینه های دوره عمر مشخص گردید استفاده از روسازی مدرن مبتنی بر نگهداشت مقرون به صرفه تر از روسازی سنتی می باشد.

نگهداشت، روسازی راه آهن، تحلیل هزینه های دوره عمر(LCCA)، روسازی سنتی، روسازی مدرن