حقوق محیط زیست درپرتوفقه و قواعد اسلامی

حفاظت از محیط زیست از مباحث مهم و کاربردی روزگار است که به پردازش و تحقیق در حوزه های مختلف از جمله فقه اسلامی نیاز دارد. فقه مبنای قوانین اجتماعی و فردی است و از این رو بازشناسی ظرفیت های موجود در منابع فقهی اعم از کتاب، سنت، عقل و اجماع دارای اهمیت است.با نگاهی گذرا به منابع فقهی پی می بریم که در فقه اسلامی ظرفیتهای بسیاری برای قانون گذاری و اجرای قوانین محیط زیست وجود دارد که می توان با بهره برداری از این ظرفیتها به پی ریزی قوانین اجتماعی براساس احکام اسلامی یاری رساند. همچنین، باید مکلفان با عنایت به احکام شریعت اسلامی خود را در معرض تکلیف حفاظت از محیط زیست و اجتناب از تخریب آن ببینند. افزون بر این براساس فقه اسلامی اگر فعالیت بخش دولتی و خصوصی در دریا، هوا، خاک و زمین موجب ایجاد عارضه و آسیب زیست محیطی گردد، آسیب رسان ضامن است و باید از عهده جبران خسارتهای رسیده برآید و اگر این فعالیت به دولت و یا سازمان های دولتی به دلیل کوتاهی در نظارت و یا به دلیل سوء مدیریت و یا ضعف برنامه ریزی قابل انتقال باشد، از نظر فقهی مسیولیت به صورت تضامنی و یا به صورت جداگانه قابل طرح و پیگیری است واساسا0 ضمانت درباره پدیدآورنده ایجاد عارضه است و هر کسی در این زمینه کوتاهی کرده باشد، خلافکار محسوب میشود و شرعا0 ضامن است.

کلیدواژه ها:

محیط زیست ، فقه اسلامی ، قواعد ، آلودگی ، جبران خسارت