علی حافظی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه آزاد اسلامی ایلخچی، گروه معماری ، ایلخچی
سپیده عباسی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلخچی، گروه معماری، ایلخچی

معماری علمی است که چکیدهای از تمامی علوم را در خود دارد. یک اثر معماری دارای ابعاد و لایههای متعددی است و تنها در کالبد مادی خود خلاصه نمیشود. در حقیقت آنچه به بنا ارزش میبخشد، روح دمیدهشده در این کالبد است. معماری، گاه دربرگیرنده ارزشهایی است که با هویت و اعتقادات یک جامعه گره خورده است، در این پژوهش سعی گردیده تا به نحوه حضور معنویت عناصر طبیعی در معماری پرداخته شود. از این رو ابتدا مباحثی در رابطه با معنا و معنویت طرح گردید؛ و مراتب آگاهی و شناخت آدمی نسبت به جهان هستی بررسی شد. از آنجاییکه درک معنا و معنویت در زمره فعالیتهای عقلانی آدمی است از اینرو،ابتدا تعریف عقل کل و عقل جزء از منظر حکمت ایرانی – اسلامی بررسی و بعد از آن، در مقام مبانی نظری مقاله، رابطه معنا و معنویت ارایه گردید. با تکیه بر این مفاهیم، هنر معنوی و هنر ایرانی توصیف و در نهایت جایگاه معنا و معنویت در معماری تبیین شد. براین اساسی، طی این پژوهش به این پرسش اصلی پرداخته میشود که چگونه میتوان با بکار بردن عناصر طبیعی در طراحی مجموعه های معماری در انتقال معنا به مخاطب کمک کرد. برای رسیدن به پاسخ باید به بررسی ریشه و مفاهیم استفاده از عناصر طبیعی در معماری پرداخت و اینگونه هویت ویژه عناصر طبیعی بکاررفته در فضاهای معماری که گاهی برگرفته از باورها و اعتقادات جامعه است را به کار بست.

معنا ، عناصر طبیعی، نماد شناسی، خاستگاه معنا، مخاطب