کوثر عصاری آرانی - کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه شهید بهشتی

تغییرات چشمگیر اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی شهرها، افزایش اختلاف طبقاتی و در پی آن نابرابری اجتماعی را موجب شده است. پیامد فضایی این روند، شهرها را تبدیل به فضایی موزاییکی از تفاوت های اجتماعی نموده است. این در حالی است که مدل های پایداری، تنوع اجتماعی و برابری را در مقابل جدایی گزینی اجتماعی مورد توجه قرار داده اند و اختلاط اجتماعی را به عنوان روشی برای ایجاد پیوستگی اجتماعی و فرصت های اقتصادی مطرح نموده اند. از این منظر، در سطح محلات شهری که ارتقاء اجتماع محلی، تساوی حقوق و افزایش آزادی انتخاب از اهداف پایداری اجتماعی محله مطرح می شود، اختلاط اجتماعی مورد تاکید است. هدف مطالعه حاضر، بررسی چگونگی اثرگذاری رویکرد اختلاط اجتماعی بر پایداری اجتماعی محلات شهری و ارایه مقدمه ای در باب روش های بکارگیری این رویکرد در طراحی محلات می باشد. شناخت مفاهیم مربوط به مبانی نظری این مطالعه و آشنایی با نظریه پردازان مطرحی که نظرات آنها در ارتباط با محتوای این تحقیق قابل استفاده بوده از طریق مطالعه اسنادی و اینترنتی به دست آمده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد ارتباطی روشن میان تنوع اجتماعی و پایداری اجتماعی وجود دارد و تنوع اجتماعی به عنوان یکی از اهداف اصلی پایداری اجتماعی در نظر گرفته می شود. همچنین در سطح محلات شهری اختلاط گروه های مختلف اجتماعی، از سطوح متفاوت درآمدی، سنی و بعد و نوع خانوار نه تنها عاملی موثر در کاهش تمرکز فقر و نتایج ناشی از آن بوده بلکه در زمینه افزایش تعاملات بین گروه های مختلف جهت رشد اجتماعی و فردی تاثیر گذار است. این پژوهش همچنین نمونه ای از میزان ارتباط اهداف پایداری اجتماعی محلات و استراتژی طراحی شهری جهت ایجاد تنوع اجتماعی ارایه نموده است.

اختلاط اجتماعی، جدایی گزینی اجتماعی، پایداری اجتماعی، محله شهری، طراحی شهری