محمد غیبی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد
شهناز دانش - عضو هیات علمی گروه مهندسی عمران دانشگاه فردوسی مشهد
محسن کرابی - عضو هیات علمی گروه مهندسی عمران دانشگاه فردوسی مشهد

سازمان ها و مراجع بالادستی حوزه ی محیط زیست و سلامت بر این باورند که آب ورودی به شبکه ی توزیع آب همواره باید مقادیر معلومی کلر باقی مانده (حداقل 0/6 میلی گرم بر لیتر بر مبنای استاندارد 1053) داشته باشد. فلسفه ی پایه ریزی این استاندارد، بیشتر بر مبنای احتمال آلودگی مجدد در شبکه ی آب می باشد. تجربه ی بهره برداری از شبکه ی توزیع آب شهری نشان می دهد که عوامل مختلفی می تواند منجر به زوال کلر، رشد میکروبی مجدد و ایجاد آلودگی در شبکه ی آبرسانی گردد. آلودگی مجدد آب نیز می تواند ناشی از عواملی مانند وجود بیوفیلم در بخش هایی از لوله ها، ورود آلودگی های خارجی (میکروارگانیسم های فعال در خاک) بر اثر پدیده ی نشت، ورود آلودگی هوا در مخازن روباز و انتقال عوامل بیماری زا به صورت عمدی یا غیر عمدی باشد. فرآیندهایی همچون واکنش کلر با جداره ی لوله های شبکه ی توزیع (زوال جداره ای) و یا واکنش با ماتریکس مواد موجود در آب (زوال توده ای) منجر به کاهش غلظت کلر باقی مانده در سرتاسر شبکه می شود. زوال توده ای کلر تابعی از ماتریکس مواد و ترکیبات آب و دمای شبکه می باشد. پژوهش حاضر با استفاده از مدل سازی ها و شبیه سازی های کیفی-هیدرولیکی به ارزیابی اثر تغییرات دما بر سینتیک زوال توده ای و نهایتا بر غلظت کلر باقی مانده ی شبکه پرداخته است. بررسی ها نشان داد که در سری های زمانی الگوی مصرف، غلظت کلر باقی مانده ی گره شاهد حداکثر تا 32 % در ماه های مختلف سال (سرد ترین و گرمترین ماه های سال) دچار تغییر می گردد. همچنین حداکثر درصد اختلاف کلر باقی مانده در بین تمامی گره ها و در زمان پیک مصرف، در میان سردترین و گرمترین روز های سال 48 % برآورد شد.

شبیه سازی کیفی- هیدرولیکی، زوال توده ای کلر، دما، شبکه ی آبرسانی