سعید فرجی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس
علی یزدانی - عضو هیات علمی، گروه شهرسازی، واحد رباط کریم، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

امروزه نقش فضاهای شهری ،یا به عبارتی فضایی که در آن تعاملات اجتماعی شهروندان شکل گرفته و فرهنگ جامعه در بستر آن ارتقاء می یابد ، به موضوع بسیار مهمی تبدیل گردیده است، و این مهم از دیدگاه پژوهشگران و متخصصان و برنامه ریزان شهری پنهان نمانده و به روش های مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است. فضای شهری تلفیقی از توده و فضا می باشد که جز در صورت حضور انسان و فعالیت های او ، در مرز توده و فضا باقی می ماند و نه نشانگر تمدن ،که تنها باقیمانده ایی تاریخی یا باستانی از تمدن را به تصویر خواهد کشید.در واقع فضای شهری عینیتی است برخاسته از تلفیق روابط اجتماعی ، در بستری کالبدی و پدیده ایی است سازمان یافته از اطلاعاتی که در صور مختلف فرم ، عملکرد و معنا ، تجلی می یابد و بستر شکل گیری و ارتقاء زندگی اجتماعی یک جامعه و نیز بیانگر فرهنگ و شیوه شهر نشینی یک تمدن می باشد. از این رو اهمیت کیفیت و مطلوبیت یک فضای شهری تا حدی است که از آن بعنوان یکی از مهمترین سنجه های توسعه یافتگی و قابلیت زندگی در شهر ها یاد می گردد. چرا که در این فضا است که فرهنگ از طریق فعالیت ها و ارتباطات انسانی به جریان در می آید و ارزشها و سنت های همزیستی را عینیت می بخشد. لذا در پژوهش حاضر ، و در راستای هدف اصلی تحقیق به تفصیل به بیان مبانی نظری و مفاهیم فضای شهری و نیز معرفی اصول و شاخص های موثر بر شکل گیری و ارتقاء تعاملات اجتماعی در فضاهای شهری پرداخته ، و با استفاده از روش های مورد اشاره اقدام به جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل توصیفی و منطقی و آماری یافته های حاصل از تحقیق در خصوص نمونه مورد مطالعه نموده ، و در پایان با توجه به نتایج حاصله ، به جمع بندی و ارایه سیاست ها و راهبردهای منطقی و تحقق پذیر با هدف احیاء دوباره نظام کالبدی و عملکردی خیابان لاله زار به عنوان یک فضای شهری تاریخی با سطح مطلوبی از تعاملات اجتماعی و روابط پایدار شهروندی پرداخته خواهد شد.

برنامه ریزی، کالبدی، فضای شهری، تعاملات اجتماعی، خیابان لاله زار