رویا نوبخت - کارشناس ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب، تهران، ایران

امروزه در طراحی فضاهای آموزشی به جنبه های روحی و روان شناسانه ی محیط توجه بسیار می شود. روانشناسی محیط شاخه ی جدیدی است که بر طراحی قرارگاه های رفتاری تاکید بسیار دارد و بر آن است که قرار گاه آموزشی باید به گونه ای طراحی شود که فرآیند یادگیری را تسهیل و خوش آیند نماید. متاسفانه اغلب محیط های دانشگاهی ما متناسب با ویژگی های رفتاری و ارتقاء کیفیت محیط طراحی نشده است. در این پژوهش به بررسی و ارزیابی فضاهای سبز به عنوان یکی از موثرترین معیارهای مولفه ی کالبدی در جهت ارتقاء کیفیت و مطلوبیت فضایی محیط های تحصیلی دانشگاهی به منظور بالا بردن شرایط محیطی موثر بر کیفیت آموزش پرداخته شده است. بررسی و ارزیابی این معیارها در جهت بهبود و ارتقاء فضای آموزشی بسیار مهم است. ایجاد احساس تعلق به مکان و علاقه مندی به فراگیری از عوامل موثر در پیشرفت تحصیلی و افزایش راندمان تحصیل است. روش تحقیق استفاده شده در این پژوهش در مباحث نظری توصیفی بوده و سپس با رویکردی تحلیلی و مقایسه ای با استفاده از نظریات کاربران فضا استنتاج نهایی و معیارهای مطلوبیت فضایی دسته بندی و ارزش گذاری شده اند در این راستا به مقایسه ی تطبیقی چند نمونه محیط دانشگاهی برخی واجد فضای سبز مطلوب و برخی فاقد کیفیت های محیطی مد نظر پرداخته شد و با دانشجویان دو گروه نمونه های موردی پرسشنامه صورت پذیرفت نتیجه آنکه بین نحوه ی اظهار نظر و احساس تعلق دو گروه دانشجویان تفاوت معناداری موجود بوده است بدین معنی که دانشجویان برخوردار از محیط آموزشی مطلوب و واجد فضای سبز طراحی شده مناسب، نگرش و دیدگاه مثبت و احساس تعلق بیشتری نسبت به محیط آموزشی خود داشته اند و دارای احساس انگیزش بیشتری نسبت به دانشجویان محروم از چنین امکاناتی بوده اند.

روان شناسی محیط، کیفیت آموزشی، مطلوبیت فضایی، احساس تعلق به مکان، فضای سبز، طراحی منظر