طاهره جعفرآقایی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان
عباس مسعودی - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان

کشور ما ایران، در طول تاریخ با توجه به خصوصیات جغرافیایی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی آن همواره با بحران های زیادی چون سیل، زلزله و جنگ مواجه بوده است، بنابراین آمادگی برای مواجه شدن با این قبیل حوادث بسیار حایز اهمیت می باشد که در این راستا ایجاد معماری امن از ملزومات امروز کشور است. پدافند غیر عامل یکی از مسایل اصلی اکثر کشورهای جهان در همه زمینه هاست این موضوع با معماری و طراحی رابطه تنگاتنگی دارد اما مهندسین کشور ما در ساخت و سازه های خود توجهی به پدافند غیرعامل ندارند در این پژوهش روش شناسی پژوهش حاضر از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از لحاظ انجام توصیفی و تحلیلی می باشد و جمع آوری اطلاعات هم به صورت کتابخانه ای و اسنادی صورت گرفته است که پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات ، و سنجش بخش مطالعات نظری، نتایجی را که در مسیر رسیدن به هدف نهایی بدست می آوریم که عبارتند از تبیین آموزش پدافند غیر عامل برای معماران و شهر سازان و استخراج اصول و ضوابط پدافند غیر عامل، که راهکارها و مثال هایی برای رعایت این اصول در ساختمان ها ی آموزشی ارایه شده است، و پیشنهاداتی در زمینه طراحی و جزییات ساختمان و توصیه هایی در زمینه فرم ساختمان، احجام و المان های پیرامونی، پلان معماری، نماهای جانبی، بازشوهای خارجی ، سیرکولاسیون داخلی و محوطه سازی داشته است است .که نتایج این مطالعه نشان می دهد رعایت اصول پدافند غیرعامل، علاوه بر اینکه تا حد زیادی باعث کاهش آسیب ها و تلفات انسانی ناشی از بار انفجار و تهدیدات می شود و در کاهش هزینه های بازسازی فضا های شهری در اثر تخریب ناشی از موج انفجار، صرفه جویی در مصرف انرژی و عملکرد چند منظوره فضاها بسیار موثر است و می تواند مورد استفاده معماران و طراحان قرار گیرد.

پدافند غیرعامل، فضای امن، فضای آموزشی، انفجار