سمیه قلیچ خانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری داخلی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پردیس، پردیس، ایران
علی توکلیان - مدرس گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پردیس، پردیس، ایران

امروزهمسیله بحران انرژی در دنیا به موضوعی چالش انگیز تبدیل شده است. نور روز و استفاده موثر از آن جمله عوامل کاهش مصرف انرژی و کمک به طراحی پایدار محسوب می شود که تدثیر بسزایی بر کیفیت فضای داخلی و شرایط روحی و جسمی کاربران نیز دارد. جهت بهره گیری از این پتانسیل طبیعی در طراحی معماری لازم است ابتدا نور روز و ویژگی های آن را شناخت و راهکارهای موثر بر طراحی مناسب با توجه به نور روز را فراگرفت. از این رو در این پژوهش با در نظر گرفتن رویکرد نور در فضای اداری به معرفی چند راهکار جهت استفاده حداکثری از نور روز و تولید نور مطلوب می پردازیم. یکی از راهکارهای استفاده از نور روز استفاده از سیستم های پیشرفته نور روز در ساختمان است؛ که هر کدام با ویژگی های مخصوص به خود همراه هستند. با طراحی هر کدام از این سیستم ها کاربران قادر خواهند بود میزان نور طبیعی مورد نیاز در فضاهای مختلف را تامین کرده و نحوه انتشار آن را در فضای اخلی طراحی کنند؛ که این امر باعث کاهش مصرف انرژی الکتریکی و به دنبال آن سوخت های فسیلی می شود. بدین منظور در این پژوهش با استفاده از یک الگوی داینامیک اوریگاامی در پوسته خارجی ساختمان (توسط شیدرها یا پنل ها) توسط سایه اندازی آن ها می توانیم میزان نور ورودی به داخل ساختمان را کنترل کنیم. این امر ضمن زیبایی شناسی بصری موجب صرفه جویی در مصرف انرژی و کنترل دمای داخلی ساختمان می شود. طبق بررسی های انجام شده نور متحرک است پس سایبان ها یا شیدرها نمی توانند ثابت باشند. براساس بررسی های اوریگامی شکلی را انتخاب کردیم (مثلث) که یک مدول را به ما می دهد (کانسپت براساس حرکت بال های پروانه) این مدول می تواند نسبت به حرکت نور و میزان آن با داینامیک کردن سایبان ها حرکت کند و نور ورودی به فضا را کنترل کند. در زمانی که 0 درجه است و کاملا بسته است با توجه به الگویی که در روی این پنل ها تعبیه شده حدود 30% نور به داخل فضا عبور می کند. که این زوایا تا 90 درجه می توانند کار کنند. این پنل ها از جنس آلومینیوم هستند ( به دلیل سبکی و سرد شدن سریع آن ها) 4 زاویه متفاوت در شبیه سازی اولیه مطالعه گردیده (90، 60، 45، 0) که 45 درجه بهترین نتیجه را نشان می دهد. همچنین با استفاده از فتوولتاییک ها در بام که بازاویه 15 درجه قرار گرفته اند ( به دلیل قرارگیری سایت تهران) انرژی لازم برای چرخش پنل ها (سایبان ها) حاصل می شود.

نور طبیعی، کاهش مصرف انرژی، شیدرها، اوریگامی، سایه بان متحرک