جواد محبوبی - معاونت برنامه ریزی و بررسی های اقتصادی وزارت بازرگانی

بخش خدمات یکی از بخش های اصلی اقتصاد هر کشوری است . هم اکنون خدمات حداقل نیم تا سه چهارم تولید ناخالص ملی و اشتغال کشورهای توسعه یافته را تشکیل می دهد. بخش خدمات در کشور ما نیز رشد قابل ملاحظه ای داشته است . طبق برآوردهای صورت گرفته در سال 2001 میلادی ، سهم این بخش از کل تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور ٥٦ % بوده و بدین ترتیب بزرگ ترین بخش اقتصادی کشور را تشکیل می دهد. تنها سهم بخش خدمات از GDP نیست که با اهمیت است ، بلکه این واقعیت که بخش خدمات در حال تبدیل شدن به عامل رقابتی تعیین کننده در بازارهای جهانی است، نیز اهمیت این بخش را بیش از پیش آشکار می کند. بنابراین بهبود بهره وری در بخش خدمات، تأثیر زیادی بر رشد و توسعه اقتصادی و همچنین افزایش توان رقابتی کشورها خواهد داشت. صنعت برق ایران نیز دارای بخش های خدماتی عظیمی (همچون بخش های انتقال و توزیع برق ) و همچنین شرکت های خدماتی متنوع بوده و لذا بهبود بهره وری خدمات در آن باعث بهبود بهره وری و افزایش کارایی کل صنعت برق می شود. پیش نیاز بهبود بهره وری، اندازه گیری آن است ؛ چون افزایش بهره وری مقدور نیست، مگر با شناخت و تحلیل آن و اندازه گیری یک روش دستیابی به شناخت قابل اطمینان است . لذا در این مقاله، ابتدا روش های مختلف اندازه گیری بهره وری در قالب ٢ گروه کلی یعنی روش های سنتی و روش های ساختار یافته، بیان شده و سپس راهکار بهبود بهره وری کل در بخش خدمات ارائه می گردد.

بهره وری، اندازه گیری، بخش خدمات