احمد خورسندی آقایی - استادیار پردیش فنی دانشگاه شهید بهشتی
محمدرضا دیبایی - کارشناس ارشد منابع آب

برداشت بیش از حد از آب های زیرزمینی، که ناشی از نیاز روزافزون به منابع آب است ایجاد پدیده زیست محیطی فرونشست زمین ، به صورت نشست تدریجی و یا پایین رفتن ناگهانی سطح زمین به دلیل تراکم مواد زیر سطحی می نماید. پدیده فرونشست در مناطق مسکونی، صنعتی و کشاورزی می تواند آثار تخریبی فاجعه باری به دنبال داشته باشد. اگر چه همبستگی بالای موجود میان فرونشست زمین از یک سو و کاهش تراز سطح آب زیرزمینی و تغییر در ویژگی های مکانیکی لایه های زیرسطحی از سوی دیگر تا حد زیادی شناخته شده و تلاش های چندی برای شناخت کامل این پدیده صورت گرفته است، ولی تاکنون مدل جامع و دقیقی از پیش بینی فرونشست ارایه نشده است. در این پژوهش از نرم افزار GMS برای مدلسازی کمی آب زیرزمینی دشت تهران در حالت پایدار درسال آبی 1391 استفاده شد. بعد با استفاده ازاطلاعات چاه های مشاهده ای و روش PEST میزان هدایت هیدرولیکی و آبدهی ویژه آبخوان واسنجی شد. در ادامه مدل در حالت ناپایدار اجرا شد و نتایج به دست آمده مورد صحت سنجی قرار گرفت. سپس نتایج به نرم افزار PMWIN داده شد و میزان فرونشست زمین در دوره زمانی 1391-1393 به دست آمد و مورد ارزیابی و صحت سنجی قرار گرفت.

فرونشست، افت سطح آب زیرزمینی، نشست زمین، PMWIN، GMS