مروری بر مزایای حفظ و تقویت پوشش گیاهی در بیابان زدایی

بیابان به مناطقی اطلاق می شود که دارای انواع سازندهای شور و گچی بوده و تنوع گونه های گیاهی که معمولا شامل گیاهان شور روی، ماسه روی و خشکی زی می باشد در آن کم است. حد نهایی میانگین بارندگی سالانه این مناطق به200 میلیمتر نمی رسد این مقدار در برخی از مناطق مرکزی ایران حتی کمتر از 90 میلیمتر است. بیابان ها همواره مشکلاتی برای نواحی اطراف به وجود می آورند که اغلب ناشی از توسعه شرایط بیابانی (بیابان زایی) است که شامل توسعه خشکی، شوری، فرسایش، توفان خاک یا غبار (ریز گردها) و انهدام پوشش گیاهی می باشد.سرزمین ایران که تقریبا0 بین عرض های جغرافیایی 25 درجه و5 دقیقه و39درجه و44 دقیقه شمالی در جنوب غربی آسیا واقع شده است ومجموعه بیابانهای ایران ، جزء بیابانهای گرم مجاور حاره ای است و قسمت اعظم آن تحت تسلط سلول های پر فشار مجاور حاره ای قرار دارد.راه مبارزه با بیابان زایی، جلوگیری از فرسایش بادی و تثبیت شن های روان درمناطق خشک و نیمه خشک برای جلوگیری از پیشروی بیابان و بیابانی شدن مراتع کشور، بخصوص در مناطق نیمه خشک و نیمه بیابانی و مستعد بیابان زایی توصیه می شود. بررسیهای به عمل آمده در مناطق بیابانی کشور حکایت از استقرار و پراکنش پوشش گیاهی مناطق بیابانی ایران متناسب با مولفههایی همچون: میزان و پراکنش بارندگی، نوسانات درجه حرارت، رطوبت، منابع آب سطحی و زیرزمینی، شرایط توپوگرافی و فیزیوگرافی، سازندهای زمینشناسی، بافت و ساختمان خاک و … دارد. تراکم و تنوع گونههای گیاهی اعم از یکساله، بوتهای، درختچهای و درختی نقش حیاتی و غیرقابل انکاری در ساختار اجتماعی– اقتصادی مناطق بیابانی ایفا میکند. اغلب گیاهان طبیعی مناطق بیابانی ایران خشکی زی، شوری زی، ماسه زی، گچ زی، آهک زی و … بوده و به عبارت دیگر نوع پوشش گیاهی تا حد بسیار زیادی تابع نوع بستر و بخصوص ویژگیهای خاص خاکهای چنین مناطقی است.

کلیدواژه ها:

بیابان ، پوشش گیاهی