ابوالفضل دلاوری - استادیار دانشگاه علامه طباطبایی

دوره های دکتری علوم سیاسی و روابط بین الملل در دانشگاه های ایران طی 20 سال اخیر رشد سریع داشته اند اما کیفیت اجرای این دوره ها چندان مطلوب نیست. این موضوع به ویژه در کیفیت رساله های این بار خود را نشان می دهد. بخشی از مشکلات این دوره ها بیرون کند و محتوای برنامه های مصوب این دو رشته مربوط است. برنامه های مصوب این دو رشته از نارسایی های متعددی همچون می برند. این برنامه ها از حدود 20 سال پیش تاکنون مورد تجدیدنظر قرار نگرفته اند درحالی که در همین دوره، آیین نامه 19 مورد بازنگری های متعددی قرار گرفته است. هر دو برنامه بدون اتکا به مطالعات نیازسنجی، امکان سنجی در بررسی های کارشناسانه تنظیم شده اند. هر دو برنامه، آموزش محور هستند و تقریبا تمامی محتوای آن ها به تعیین عناوین و سرفصل های دروس و آزمون جامع اختصاص دارد در حالی که هدف اصلی دوره های دکتری تقویت توانایی های پژوهشی دانشجویان و مشارکت آنان در تولید دانش است. البته برنامه رشته علوم سیاسی در مقایسه با رشته روابط بین الملل از آشفتگی و نارسایی بیشتری برخوردار است. در این برنامه، اثر چندانی از تعیین اهداف و خط مشی ها و لازم برای فعالیت های آموزشی و پژوهشی دیده نمی شود. گرایش های فردی تعیین شده برای این رشته، همچنین عناوین و سرفصل های دروس از نظم و منطق یکسانی پیروی نمی کند. سرانجامی که به نظر می رسد در متن این برنامه با تعطیل تهیه شده زیرا موارد فراوانی از اشتباهات نگارشی در آن به چشم می خورد. در هر صورت هر دو برنامه نیازمند بازنگری و اصلاحات اساسی در راستای تقویت کیفیت علمی و توجه بیشتر به جنبه های پژوهشی دوره هستند.

دوره دکتری ، آیین نامه، برنامه ریزی درسی، برنامه درسی، علوم سیاسی، روابط بین الملل، اموزش محوری، پژوهش محوری، عناوین درس، سرفصل های درس