سیاوش حشمتی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران
مجید امینی دهقی - دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران

به منظور بررسی تاثیر کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی فسفر بر ویژگیهای فیزیولوژیکی یک رقم گلرنگ بهاره (IL111 (در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 91-1390 ،در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد اجرا شد. طرح آزمایشی بهصورت اسپلیت- فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در نظر گرفته شد. عامل اصلی شامل تنش خشکی در سه سطح: آبیاری کامل یا بدون تنش (آبیاری بر پایه تخلیه 50 درصد رطوبت ظرفیت زراعی)، تنش خشکی در مرحله رشد رویشی و تنش در مرحله زایشی (آبیاری بر پایه تخلیه 75 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) و عامل فرعی بهصورت فاکتوریل شامل شش تیمار که سه سطح آن کود شیمیایی فسفر با مقادیر (0 ،50 و 100 کیلوگرم سوپر فسفات تریپل در هکتار) و کود زیستی فسفات بارور-2 ،در 2سطح (تلقیح و بدون تلقیح) بود. تاثیر تنش خشکی روی صفات مورد اندازهگیری در این آزمایش معنیدار بود. کاربرد کود فسفر در سطح 50 کیلوگرم سوپرفسفات تریپل در هکتار به همراه کود زیستی در هنگام اعمال تنش در مرحله زایشی باعث افزایش عملکرد دانه به میزان 67/1761 کیلوگرم در هکتار و افزایش 53/12 درصدی شاخص برداشت نسبت به تیمار شاهد شد. با اعمال تنش در مرحله زایشی، میزان اسیدهای چرب غیراشباع و همچنین درصد و عملکرد روغن در نتیجه کابرد کود زیستی همراه با کاربرد کود شیمیایی فسفر افزایش معنیداری داشتند. بنابراین به نظر میرسد ویژگیهای گلرنگ در شرایط تنش در اثر کاربرد همزمان کود زیستی فسفات بارور-2 با کود شیمیایی فسفر، نتیجه بهتری دارند.

اسید لینولییک، تنش خشکی، درصد روغن، سوپرفسفات تریپل، فسفر بارور-2