مرضیه اکبری - کارشناس ارشد روان شناسی تربیتی
ملوک خادمی اشکذری - استادیار گروه روان شناسی تربیتی
اعظم اکبری - کارشناس ارشد نهج البلاغه

آموزش بر پایه تفکر، موثرترین نوع آموزش است که امروزه بسیار مورد توجه اندیشمندان قرارگرفته است. این نوع آموزش، آموزنده را از حالت انفعال خارج کرده، تفکر او را برمی انگیزاند. تفکردر اسلام از اهمیت فراوانی برخوردار است و در قرآن مکرر به آن توصیه شده است. بر ایناساس، حضرت علی (ع) در نهج البلاغه، آموزش خود را بر پایه تفکر بنا نهاده است. پژوهشحاضر شیوه های آموزش بر پایه تفکر را از نهج البلاغه استخراج کرده، به دو سوال پاسخ میدهد: حضرت علی در نهج البلاغه از چه شیوه هایی برای آموزش بر پایه تفکر استفاده کرده است و در شیوه های آموزش بر پایه تفکر موجود در نهج البلاغه، کدام بعد از تفکر مدنظر قرار گرفته است نویسنده، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، تمام خطبه ها، نامه ها و حکمت هاینهج البلاغه را مورد بررسی قرار داده و در نتیجه دوازده شیوه آموزش بر پایه تفکر استخراج کردهاست مانند مصور کردن، طرح سوال، ایجاد موقعیت تصمیم گیری، درخواست پژوهش، طبقه بندی واستفاده از عبارت های رمزگونه. تحلیل ها نشان می دهند که در آن ها تمام ابعاد تفکر از جمله خلاق،منطقی و انتقادی رعایت شده است و هر کدام به نحوی در فعال کردن تفکر در مخاطب موثرهستند. در انتها نیز از مجموع این شیوه ها روشی به نام اعلی که از نام حضرت علی (ع) گرفته شده است، جهت استفاده در نظام آموزشی معرفی می شود.

آموزش، تفکر، شیوه های آموزش، نهج البلاغه