تفاسیر ارایه شده از دیدگاه ابن سینا در خصوص شناخت انسان از وحدت و کثرت

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: دوفصلنامه حکمت سینوی (مشکوه النور)، دوره: 15، شماره: 46
  • کد COI اختصاصی: JR_APMN-15-46_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 502
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا اکبری

دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشگاه امام صادق (ع)

چکیده

از نظر ابن سینا کثرت نزد تخیل انسان ها و وحدت نزد عقل انسان ها اعرف است. این دیدگاه این گونه مورد اشکال قرار گرفت که اگر وحدت و کثرت به عنوان دو مفهوم کلی در نظر گرفته شوند، در عقل حضور دارند و اگر به عنوان آنچه در محسوسات حاصل اند ملاحظه گردند، در تخیل حضور دارند، از این رو تخصیص اعرفیت هریک از آنها به یکی از دو قوه خیال و عقل وجهی ندارد. با توجه به جایگاه والای علمی ابن سینا و دقت او در طرح مباحث، اندیشمندان بعدی به توضیح دیدگاه ابن سینا و دفع این اشکال پرداختند. نخستین کسی که به این اشکال پاسخ داد میرشریف جرجانی در شرح کتاب مواقف است. پاسخ جرجانی مورد مخالفت قوشچی در شرح جدید تجرید قرار گرفت. دوانی و دشتکی و دیگران نیز در پی تحلیل دیدگاه ابن سینا و پاسخ به اشکال قوشچی برآمدند. فیاض لاهیچی هم از جمله کسانی است که در توضیح دیدگاه ابن سینا دیدگاه جدیدی ارایه کرد. نتیجه این نزاع علمی پیدایش چهار ملاک برای توضیح اعرفیت وحدت برای عقل و اعرفیت کثرت برای خیال، در مقام فهم عبارت ابن سینا است. به نظر می رسد که نظریه ملاصدرا در توضیح دیدگاه ابن سینا، فهم صحیح تری از عبارت ابن سینا را ارایه می کند.

کلیدواژه ها

وحدت، کثرت، ابن سینا، جرجانی، دوانی، دشتکی، لاهیجی، رازی، ملاصدرا

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.