سحر کاوندی - دکتری فلسفه و استادیار گروه فلسفه دانشگاه زنجان

امروزه یکی از مباحث مطرح در حوزه های مختلف فلسفی، روان شناسی و علوم اعصاب مانند فیزیولوژی و نوروسایکلوژی، مسیله ادراک حسی است. از میان فلاسفه، ابن سینا فیلسوفی است که با دقت نظر و ژرف نگری خاصی مسایل مربوط به ادراک حسی را تبیین نموده است؛ به گونه ای که با گشودن افق های جدید در این خصوص راه گشای بسیاری از فیلسوفان و حتی پژشکان در مباحث مربوطه بوده است. با توجه به آن که مطالعات مربوط به ادراک، مطالعاتی چند بعدی و میان رشته ای است، طرح و تبیین آن در حوزه های مختلف علمی و فلسفی با مبانی متفاوت صورت پذیرفته است. با مقایسه نظر ابن سینا- به عنوان حکیم و فیلسوفی جامع علوم- و اندیشمندان علوم اعصاب در زمینه ادراک حسی رگه ها و تاثیراتی از نظریات و ابن سینا در آرا فلاسفه و پزشکان پس از او مشاهده می شود. این تاثیر در مباحثی چون توجیه مسیله حس و فرایند ادراک حسی، شناسایی زوج های عصبی مغزی، عملکرد اختصاصی مناطق قشر مغز، تقسیم بندی حس ها، ادراکات حسی کاذب قابل پی گیری است. در مقایسه این دو دیدگاه علاوه بر تبیین نقاط اختلاف آنها، هم در مبانی نظری و هم در مسایل خاص، به تحلیل و بررسی موارد اشتراک متعدد نیز پرداخته شده است.

ابن سینا، علوم اعصاب، احساسف ادراک حسی، حواس ظاهری