الگوی مدیریت یکپارچه شهری در بحران؛ مطالعه موردی: مدیریت بحران در سناروی قطع گاز استان های شمالی کشور در زمستان

سهم عمده ای از خسارات مالی، جانی، روحی و روان در جهان به بحران ها اختصاص دارد. ایران مطابق آمار سازمان های بین المللی جزو ده کشور حادثه خیز جهان قرار داشته و حوادث متنوع، می توانند بحران های کوچک و بزرگی را بر کشور تحمیل نماید، بنابراین مدیریت موثر بحران ها و کارآمدی نظام مدیریت بحران، مولفه کلیدی در تثبیت حاکمیت محسوب می شود. مدیریت بحران بر اساس الگوها و مدل های موجود دارای نقاط قوت و قبال بهبود متعددی می باشد که استقرار و پیاده سازی هریک از این مدل ها و الگوها، در حوزه های عملکردی متفاوت، نتایج مختلفی می تواند داشته باشد. مدیریت بحران موثر نیازمند یک رویکرد منظم و نظام منداست که مبتنی بر هوشیاری، حساسیت مدیریتی و یک درک خوب از اهمیت برنامه ریزی دقیق و آمادگی سازمانی است. در این مقاله بر اساس رخدادهای مشابه و تجربیات قبلی، موضوع قطع گاز استان های شمالی کشور در قالب یک سناریوی محتمل تدوین شده و فرآیند مدیریت بحران در این سناریو (با تاکید بر اقدامات مقابله ای و واکنشی) تشریح می گردد و تلاش شده است بر پایه سوابق و تجربیات موجود در زمینه قطع گاز استان های شمالی کشور، فرآیند مدیریت بحران در فاز اقدامات مقابله ای و واکنشی با رویکرد مداخله، تشریح گردد. در این فرآیند از الگوی ترکیبی برای شناسایی منابع و نقاط نیازمند استفاده گردید و اقدامات مدیریت بحران، منحصرا در چارچوب کارگروه تامین سوخت و موادنفتی، مورد بحث قرار گرفت. وقوع رخداد مشابه در زمستان 1395 و مدیریت سریع و به موقع بحران، حاکی از کاهش قابل ملاحظه پیامدها نسبت به رخداد سال 1386 بوده است و نتایج عملکردی، از کفایت لازم برای تعمیم فرآیند مدیریت بحران به سایر استان ها برخوردار می باشد.

کلیدواژه ها:

نظام مدیریت بحران ، اقدامات مقابله ای ، رویکرد تصمیم گیری ، نگرش واکنشی ، نظریه تعادل ، سناریوی قطع گاز