شرقی بررسی تولید، تنوع و غنای گونه و ارتباط آن با برخی از عوامل محیطی در چمنزارهای کوهستانی استان اردبیل

چمنزارهای کوهستانی واقع در دامنه های کوهستان سبلان و ارتفاعات طالش (باغرو)، تحت تاثیر اقلیم های هریکانی، سیبری و مدیترانه ای از ویژگیهای خاصی از نظر منظر طبیعی و تنوع گونههای گیاهی برخوردار می باشد. به منظور بررسی تولید، تنوع و غنای گونه و ارتباط آن با برخی از عوامل محیطی، ده منطقه معرف از چمنزارهای کوهستانی شناسایی و در هر منطقه یک توده معرف انتخاب گردید. در داخلی توده معرف بر روی سه ترانسکت با 30 پلات نمونه گیری، فاکتورهای مانند: تعداد گونه، درصد پوشش تاجی ، درصد فراوانی گونهها و تولید علوفه اندازه گیری گردید. جهت ارزیابی تنوع از شاخص شانون - وینر (ShannOn-WieneTS) ، غنای گونه با شمارش تعداد گونه و تولید علوفه از روش قطع و توزین استفاده گردید. جهت بررسی ارتباط بین تنوع و عوامل محیطی از رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام استفاده شد. نتایج بررسی نشان داد که 87 ٪ تغییرات تنوع گیاهی را مربوط به متغیرهای مانند درصد پوشش تاجی گیاهی، بیومس (تولید علوفه)، جهت جغرافیایی و مقدار فسفر خاک (p) بوده است، به طوری که مقدار تنوع با متغیرهای مانند درصد پوششی تاجی گیاهی، مقدار بیومسی، جهت شرقی بودن رابطه مثبت و با مقدار فسفر خاک (p) رابطه منفی داشت، بیشترین تنوع در چمنزارهای واقع در ارتفاع 2300 متری از سطح آبهای آزاد بود. رویشگاههای که از لحاظ تنوع گونه گیاهی و غنای گونه برخوردار می باشند به عنوان ذخیره گاه توارثی گیاهان محسوب شده و نتایج این بررسی می تواند در شناخت این گونه ذخیره گاه ها و برنامه های حفاظتی انها مفید واقع گردد.

کلیدواژه ها:

چمنزار ، تنوع گونه ، عوامل محیطی ، کوهستان سبلان ، اردبیلی