توحید ابراهیمی گجوتی - استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران

تحقیق حاضر به منظور بررسی نیاز رویشگاهی گونه ممرز .CarpinuS betuluS L در قسمتی از جنگلهای ارسباران به نام حوزه ستن چای انجام گردیده است. مساحت منطقه مورد مطالعه / 13335 هکتار تعیین گردید. حوزه مزبور در شمال غربی شهرستان کلیبر و در عرض جغرافیایی 39 - 52 38 شمالی و طول جغرافیایی 55 46 - 41 46 شرقی قرار دارد و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا 1300 متر است. در منطقه مورد نظر در جهات جغرافیایی متفاوت تعداد 23 قطعه نمونه (512 متر مربعی) مستقر گردید. در داخل هر یک از قطعات نمونه مشخصات رویشگاهی از قبیل عوامل فیزیوگرافی و مشخصات خاک تعیین گردیدند. این گونه در قالب جامعه ممرز سطحی حدود 4963 هکتار را اشغال می کند و در حوزه مورد مطالعه بیشتر در دامنه های شمال غربی و شمالی و در مناطق با ارتفاع 1890 - 950 متر از سطح دریا انتشار دارد. بر اساس نتایج این تحقیق بافت خاک رویشگاه های مورد مطالعه لوم رسی شنی و لومی شنی می باشد و اسیدیته آنها در رویشگاه های گونه ممرز در ناحیه ارسباران بین 7 تا 8 متغیر است. همچنین میزان مواد الی خاک 1/44 تا 14/8 درصد و میانگین ان حدود 5 درصد می باشد و میزان هدایت الکتریکی از 35/. تا 1/52 متغیر است. گونه ممرز در جنگلهای ارسباران در بین گونه های درختی و چوبی غالبترین گونه می باشد و این گونه از نظر تجدید حیات و زادآوری مقام اول را بخود اختصاص داده است.

گونه ممرز .CarpinuS betuluS L، استان آذربایجان شرقی، جنگلهای ارسباران، بررسی نیاز رویشگاهی