آرش هادی زاده میارکلایی - استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، گروه اقتصاد، قزوین، ایران
امیر کواکبی - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، گروه اقتصاد، قزوین، ایران

از دهه 1960 که سهم هزینه های سلامت از تولید ناخالص داخلی مورد توجه ویژه محققان اقتصادی قرار گرفت، مطالعات فراوانی در خصوص عوامل موثر بر هزینه های سلامت صورت گرفته است. در بسیاری از این پژوهش ها، ماهیت سلامت به عنوان یک کالا بررسی شده است؛ ولی نتایجی گاه ناهمخوان و متناقض حاصل شده است. در خصوص شناسایی ماهیت کالاها، در صورتی که مشخص شود که یک کالا، لوکس، ضروری یا پست است، می توان خط مشی مناسبی در تولید یا ارایه آن کالا، برنامه ریزی و اجرا کرد. حال اگر کالای مدنظر واجد اهمیت اجتماعی - مانند سلامت - باشد، ضرورت شناخت آن بیشتر می شود. در این مقاله برای بررسی اقتصاد خردی سلامت به عنوان یک کالا، ماهیت و تعادل آن مورد ارزیابی پارامتریک قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد، آن چه که پایداری تعادل با فرض ثبات سایر عوامل را تعیین می کند، بخشی از پرداختی خانوار به عنوان درصدی از هزینه های سلامت خانوار است. در بلند مدت، قیمت تعادلی خدمات سلامت تابعی از خالص کمک های بخش عمومی در بخش سلامت و درآمد خانوار است. هم چنین اگر در تقاضای خدمات سلامت، پرداختی خانوارها بیش از استفاده آن ها از خدمات عمومی باشد، سلامت کالایی لوکس است و در غیر این صورت، کالایی ضروری.

هزینه های سلامت، کالای لوکس و ضروری، قیمت تعادلی، کشش درآمدی